Bảo tàng Lịch sử Quốc gia

Mặc cho các cuộc xung đột sắc tộc và tôn giáo diễn ra ngày càng ác liệt, miền Bắc Soudan vẫn không ngừng tiết lộ những bí ẩn khảo cổ kỳ lạ của mình. Vùng này nhắc cho người ta nhớ lại các kim tự tháp Ai Cập được cả thế giới biết đến cách nay một thế kỷ, khi các đoàn quân của Napoleon tiến vào miền Bắc châu Phi…

Những ngôi mộ hoàng gia tại Méróe

Phát hiện 7 pho tượng khổng lồ của các hoàng đế triều đại thứ 25 tại Kerma, đoàn khảo cổ Thụy Sĩ do Charles Bonnet dẫn đầu đã tiết lộ cho thế giới biết về các Pharaon Phi Châu tại Soudan. Ra đời tại Kerma, vương quốc đầu tiên tại Nam Sahara (3.000 năm TCN) này đã từng bị Ai Cập xâm lăng và đô hộ vào triều đại thứ XVIII (1.400 năm TCN). Dấu vết của các công trình khổng lồ để lại thật đáng khâm phục.

Sự việc khởi đầu từ Méróe, cách thủ đô Khartoum 3 giờ xe hơi. Chính vào năm 591 TCN, người Koush đã di dời kinh đô về phương Nam, nơi mà ngày nay còn lại những nấm mồ, cùng với hơn 40 Kim tự tháp hoàng gia. Một nơi đẹp lạnh lùng nằm ngay giữa sa mạc, chung quanh chỉ có im lặng phủ trùm một cách huyền bí.

Tranh vẽ trong lăng mộ nữ hoàng Kalhata

Nhà khảo cổ người Đức lừng danh Friedrich Hinkel, 83 tuổi, chuyên nghiên cứu về Soudan cho biết: Tại Nuri, chếch về hướng Bắc còn “dữ dội” hơn nữa. Bên cạnh đó là núi Barkal – “ngọn núi của thần Amon”, một địa điểm khảo cổ lớn tại Soudan. Đây là kinh đô của vương quốc Koush với tên cổ là Napata.

Vào cuối thời Đế quốc mới, khoảng 1.070 năm TCN, người Ai Cập thua trận rút lui, vùng này được độc lập. Nó bị quên lãng cho đến năm 747 SCN, vào triều đại 25 vua Piey của vương quốc Koush lại khởi binh tấn công Ai Cập. Không ai biết bằng cách nào vương quốc này, vốn phát triển rất mạnh tại Napata, lại có khả năng tấn công các Pharaon Ai Cập.

Năm 663, sau khi người Assyrie tấn công thành phố Thèbes, vua Taharqa phải lui quân về phương Nam. Từ đó vương quốc Koush cách ly với Ai Cập bằng một vùng đất cháy bỏng ánh nắng mặt trời. Thế nhưng, các kim tự tháp của nó vẫn tồn tại. Piey xây lăng mộ el-Kurru của mình chỉ cách núi Barkal vài ki-lô-mét.

Lối vào hầm mộ El-Kurru của vua Piye

Còn Taharqa lại vượt qua dòng sông Nil, xây lăng mộ mình tại Nuri. Bên trong các pháo đài, những kiến trúc bằng gạch sống hình thành ra cung điện, đền thờ, xưởng thợ theo phong cách của những ngôi đền Ai Cập. Các ngôi mộ hoàng gia khổng lồ, trang hoàng hàng trăm chiếc đầu bò chạm khác bằng đá cùng với những bộ xương của hàng trăm nô lệ bị chôn theo.

Trong số các lăng mộ kiểu Ai Cập tại Soudan này, lăng Soleb do hoàng đế Aménophis III xây dựng nằm cách Assouan hơn 500km về hướng Nam là còn nguyên vẹn nhất. Rắc rối của các nhà nghiên cứu chính là ngôn ngữ Méróe. Xuất hiện vào năm 170 TCN, đó là loại chữ tượng hình bí hiểm trong số các nền văn minh cổ đại.

Tượng đồng một vị vua của xứ sở Méróe

Nhà khảo cổ Charles Bonnet làm việc trong vùng này đã 35 năm, ông lôi ra ánh sáng nền “văn minh Kerma” (nơi đặt tổng hành dinh) mà người Ai Cập gọi là vương quốc Koush.

(Nguồn: vnn.vn)