Gần hai tháng trôi qua, cho đến chiều qua (7/11), các chuyên gia khảo cổ vẫn chưa thể xác định nguồn gốc và thuộc tính của bức tường xếp bằng... vò sành vừa phát lộ tại đền Voi Phục. Đó là thông tin được PGS Nguyễn Lân Cường cung cấp trong cuộc trao đổi với TT&VH.
Trước đó, vào tháng 9/2012, một số di vật lạ được phát hiện tại đền Voi Phục trong quá trình trùng tu di tích này. Bộ VH,TT&DL đã giao nhiệm vụ khai quật “chữa cháy” cho Hội Khảo cổ học VN, với người phụ trách là PGS Nguyễn Lân Cường. Do không gian đặc thù của di tích, nhóm khai quật chỉ có thể mở một hố thám sát với diện tích 15m2. Ở độ sâu chừng 1m, họ tìm thấy một dãy 2 chuỗi vò sành đặt đối xứng, chạy song song và kéo rất dài. Mỗi dãy này lại gồm từng đôi vò sành đặt úp lên nhau.

PGS Lân Cường chia sẻ thông tin về những “di vật lạ”.
“Phân tích bước đầu cho thấy các vò sành có niên đại từ thế kỷ 14 đến 17, trong đó chủ yếu là thời Lê sơ (thế kỷ 15). Vò có đường kính miệng 20cm, cao từ 20 - 30cm” - PGS Cường cho biết - “Nhiều năm làm nghề, tôi chưa bao giờ gặp một cấu trúc lạ như thế này, chắc chắn không phải vò đựng hài cốt, và càng không phải là bãi vỏ sành phế thải của lò nung nào”.
Theo lời ông Cường, Hội Khảo cổ VN đã mời một số chuyên gia từ Viện Khảo cổ, Bảo tàng Lịch sử quốc gia hay Trung tâm Khảo cổ thuộc ĐHQG Hà Nội tới thực địa để xin ý kiến. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng chưa thể đưa ra một giả thiết nào về cách sắp xếp của dãy bình gốm trên.
Hiện, khu vực khai quật này đã được xử lý chống thấm và lấp tạm bằng cát, trước khi được tiếp tục mở rộng nghiên cứu thêm 15m2 tại khu vực phụ cận (dự kiến vào tháng 12 tới). PGS Cường cho biết, hầu hết các vò sành tìm thấy sẽ tạm thời được chuyển về Bảo tàng Hà Nội, ngoại trừ một vài vò có chứa các vỏ nhuyễn thể bên trong được giữ lại để tiếp tục nghiên cứu.
Đền Voi Phục là cụm di tích được xây từ thế kỷ 11, nằm ven sông Tô Lịch và thuộc phía Nam Thăng Long. Theo nhận xét của một số chuyên gia, số vò sành tìm thấy khá giống với những vò sành phát lộ trong cuộc nạo vét sông Tô Lịch trước đây.
Chiêu Minh