Bảo tàng quốc gia về nền văn minh Ai Cập (NMEC) là một bảo tàng lớn với hơn 23.235 m2 không gian trưng bày tại thành phố cổ Fustat, nay là một phần của thủ đô Cairo, Ai Cập. Bảo tàng được khai trương một phần vào tháng 02/ 2017 và là nơi trưng bày một bộ sưu tập 50.000 hiện vật đồ tạo tác, giới thiệu nền văn minh Ai Cập từ thời tiền sử cho đến ngày nay. Với kiến trúc độc đáo mô phỏng hình ảnh các kim tự tháp cổ đại, công trình được xem là một dấu ấn kiến trúc bảo tàng độc đáo, một công trình bảo tàng cấp quốc gia không thể bỏ qua khi viếng thăm đất nước Ai Cập ngày nay.
Bảo tàng quốc gia về nền văn minh Ai Cập (NMEC) là một bảo tàng lớn với hơn 23.235 m2 không gian trưng bày tại thành phố cổ Fustat, nay là một phần của thủ đô Cairo, Ai Cập. Bảo tàng được khai trương một phần vào tháng 02/ 2017 và là nơi trưng bày một bộ sưu tập 50.000 hiện vật đồ tạo tác, giới thiệu nền văn minh Ai Cập từ thời tiền sử cho đến ngày nay. Với kiến trúc độc đáo mô phỏng hình ảnh các kim tự tháp cổ đại, công trình được xem là một dấu ấn kiến trúc bảo tàng độc đáo, một công trình bảo tàng cấp quốc gia không thể bỏ qua khi viếng thăm đất nước Ai Cập ngày nay.
Mô hình tổng thể khuôn viên công trình
Cấu trúc tổng thể khuôn viên công trình
Kiến trúc công trình mô phỏng hình ảnh kim tự tháp cổ đại
Là công trình bảo tàng về nền văn minh Ai Cập đầu tiên, NMEC nằm trên địa điểm khảo cổ El-Fustat ở Old Cairo, nhìn ra Hồ Ain El-Seera. Bảo tàng được thiết kế bởi kiến trúc sư Ai Cập El Ghazzali Kosseiba. Không gian trưng bày được thiết kế bởi kiến trúc sư Nhật Bản Arata Isozaki. NMEC sẽ giới thiệu nền văn minh Ai Cập từ thời tiền sử cho đến ngày nay, sử dụng phương pháp đa ngành làm nổi bật di sản hữu hình và phi vật thể của đất nước.
Công trình nhìn từ phía trục đường chính
Hình ảnh công trình với ánh sáng trang trí về đêm
Tổ chức quy hoạch không gian tổng thể bao gồm khối công trình chính đóng vai trò là các không gian trưng bày cố định, sử dụng vật liệu mặt ngoài là đất nung và được tạo hình mô phỏng hình ảnh kim tự tháp cổ đại. Các bộ sưu tập của bảo tàng sẽ được giới thiệu trong một cuộc trưng bày cố định về các thành tựu nguyên tắc của nền văn minh Ai Cập, với sáu phòng trưng bày chuyên đề bao gồm Bình minh văn minh, sông Nile, Chữ viết, Nhà nước và Xã hội, Văn hóa Vật chất, Niềm tin và Tư duy và Thư viện xác ướp Hoàng gia.
Hình khối mặt đứng phía trước khối công trình chính
Chi tiết cấu trúc khu mái sảnh chính
Không gian cảnh quan bên ngoài công trình
Khối công trình phụ hình vuông, với công năng chính được tổ chức là khu hành chính, phục chế và bảo quản hiện vật, khán phòng đa năng. Đặc biệt, để mô phỏng hình ảnh các lối hầm kết nối trong các kim tự tháp cổ đại được các Pharaon ưa chuộng, kiến trúc sư cũng tổ chức khối hành lang cầu theo cấu trúc thép và kính hiện đại kết nối 2 phần công trình.
Chi tiết đài lửa trang trí khu vực sảnh chính
Cấu trúc hành lang cầu kết nối 2 khối công trình
Cấu trúc khu hành làng vòm kết nối 2 khối công trình
Bên trong các khối công trình chính của bảo tàng còn bao gồm các không gian trưng bày di động rộng rãi, một khán phòng, một trung tâm giáo dục và nghiên cứu, cũng như một cuộc trưng bày về sự phát triển của thành phố Cairo hiện đại. Công trình cũng đóng vai trò hoạt động như một địa điểm cho một loạt các sự kiện, bao gồm chiếu phim, hội nghị, các bài giảng và các hoạt động văn hóa và sẽ nhắm mục tiêu các đối tượng địa phương, quốc gia và quốc tế rộng lớn.
Nội thất khu sảnh chính
Khu vực kho bảo quản hiện vật bên trong tầm hầm bảo tàng
Khu nghiên cứu phục chế tại bảo tàng
Không gian khán phòng đa năng
Rất nhiều các chuyên gia kiến trúc đánh giá rất cao thiết kế 2 khối công trình chính bởi yếu tố thị giác tác động đến người xem gợi mở hình ảnh các kim tự tháp cổ đại. Người xem có thể dễ dàng bắt gặp tại mọi thời điểm trong ngày, dù là khi nắng chói chang, buổi xế chiều, hay đêm xuống.
Không gian mặt nước phía cổng vào chính
Cây xanh hiện diện tại nhiều nơi trong khuôn viên công trình
Ngoài ra, bên cạnh khối công trình chính, trong khuôn viên công trình cũng bố trí một khán đài ngoài trời, mô phỏng các khán phòng ngoài trời thời kỳ cổ đại.
Khu khán đài ngoài trời trong khuôn viên công trình
Một số hoạt động cộng đồng được tổ chức tại khu khán đài ngoài trời tại bảo tàng
Đây cũng chính là nét kiến trúc ấn tượng thu hút khách tham quan bởi sự chính xác về tỷ lệ và vật liệu xây dựng, đường nét chạm khắc đá tinh xảo. Các chi tiết tiểu cảnh và cây xanh cũng được kiến trúc sư thiết kế chăm chút, đặc biệt là hình ảnh những đài lửa thời kỳ Pharaon được tái hiện với nhiều quy mô kích thước và nhiều nơi trong khuôn viên. Cây xanh với các giống cây bản địa đặc sắc như cọ, chà là cũng được trông ngay trong khuôn viên công trình. Đặc biệt, khu vực khảo cổ học cũng được lưu giữ nguyên trạng để tạo nên điểm nhấn khám phá cho khách tham quan khu vực bên ngoài công trình.
Khu vực khảo cổ học ngay trong khuôn viên bên cạnh khối công trình chính
Hiện vật kết nối thời gian.
Bảo tàng quốc gia nền văn minh Ai Cập được coi là một trong những dự án chính do Liên Hợp Quốc tài trợ, do đó, sự quan tâm và hỗ trợ đặc biệt về công tác trưng bày ngay từ những năm 1982. Dự án bao gồm tổ chức chiến dịch thu thập hiện vật đầu tiên & duy nhất trên thế giới ở khu vực Aswan và nền văn minh Nubia ở Cairo.
Bảo tàng quốc gia nền văn minh Ai Cập thông qua đội ngũ chuyên gia tư vấn và các chuyên gia đa ngành lớn đồng bộ hóa với các chuyên gia Ai Cập bao gồm các lĩnh vực khảo cổ học, kiến trúc, kiến trúc cảnh quan và bảo tàng khoa học và triển lãm thiết kế, bảo trì, phục hồi và dịch vụ giáo dục và điều kiện môi trường, an ninh và quản lý, tài liệu và đào tạo để tạo nên các không gian trưng bày ấn tượng, theo các nhóm chủ đề và sử dụng nhiều giải pháp trưng bày, chình triếu đa phương tiện công nghệ cao.
Phòng trưng bày hiện vật thời kỳ pharaon cổ đại
Khách tham quan khu trưng bày hiện vật gốm
Hiện vật bình cổ trưng bày tại bảo tàng
Hiện vật trang sức vàng trưng bày tại bảo tàng
Có nhiều khu trưng bày các bộ sưu tập khảo cổ học bên trong bảo tàng bao gồm:
- Khu vực I: bao gồm phòng trưng bày chính của bảo tàng, còn được gọi là "trái tim của bảo tàng", làm nổi bật những thành tựu quan trọng nhất của nền văn minh Ai Cập theo thứ tự thời gian và thông qua việc duyệt qua phòng trưng bày gồm các đặc điểm cơ bản trong các thời đại sau: 1 - Thời Trung cổ; 2 - Thời kỳ Archaic; 3 - Thời đại Pharaonic; 4 - Thời kỳ Greco-La Mã; 5 - Thời kỳ Coptic; 6 - Thời kỳ Hồi giáo; 7 - Thời kỳ hiện đại; 8 - Thời kỳ đương đại.
Khu vực trưng bày nghệ thuật gốm và điêu khắc
Hiện vật gốm đất nung cổ đại
Hiện vật tượng gốm trưng bày tại bảo tàng
- Khu vực II: Các chủ đề nổi bật chính được chia thành sáu chủ đề: 1- Bình minh của nền văn minh: Khách có thể xác định các khía cạnh chi tiết của nền văn minh Ai Cập trong thời kỳ đầu và sự biến đổi lớn đã xảy ra trên các khía cạnh của cuộc sống con người, các vấn đề về giáo dục và nông nghiệp, chăn thả gia súc, sự hình thành các vùng và thành phố cho đến đầu các đặc tính thành phần của nhà nước Ai Cập. 2- The Nile: Chủ đề cung cấp một phân tích và một tài khoản về cách sông Nile nổi lên bao gồm vai trò của dòng sông là xương sống của nền văn minh Ai Cập, người Ai Cập sử dụng sông Nile trong nông nghiệp, đánh cá và vận chuyển, về Đồng bằng sông Nile, một trong những con sông cổ nhất thế giới. Chủ đề cũng xác định câu chuyện về các biến đổi của sông Nile theo thời gian và các nhánh của nó khô, các nhánh đã trở thành hai thay vì bảy nhánh kể từ khi thành lập các hồ chứa và đập để ngăn lũ lụt của sông Nile, những tệ nạn của một trận lụt sông Nile. 3- Chữ viết và Khoa học được trình bày dựa trên những phát hiện khảo cổ học mới nhất. Các hiện vật trưng bày cũng đề cập đến sự sáng chói của người Ai Cập và sự xuất sắc của họ trong các ngành khoa học và khẳng định Ai Cập là người đi tiên phong trong nhiều ngành khoa học như y học, thiên văn học, toán học...; 4- Văn hóa vật chất mô tả bằng nhiều bằng chứng vật chất làm nổi bật nền văn minh Ai Cập như kiến trúc và sự phát triển của nó từ thời tiền sử và cho đến thời đại hiện đại cũng như các loại kiến trúc dân sự, tôn giáo, tang lễ hay quân sự khác .... Nghệ thuật trong nền văn minh Ai Cập, bắt đầu từ điêu khắc và nhiếp ảnh, đồ trang sức và đồ trang trí trong suốt thời đại. Nó cũng đề cập đến các công cụ âm nhạc và biểu cảm từ thời cổ đại cho đến bây giờ; 5 - Nhà nước và xã hội: đề cập đến một giải thích và phân tích về hệ thống cai trị của chính phủ và cùng tồn tại với cộng đồng. Cũng như, vai trò của xã hội Ai Cập trong việc hình thành một sự phục hưng văn minh thông qua một hệ thống tích hợp các giá trị chiếm ưu thế trong xã hội Ai Cập từ thời cổ đại cho đến nay. Vai trò của phụ nữ trong xã hội Ai Cập và nền văn minh Ai Cập và cách nền văn minh Ai Cập dẫn đầu trong việc công nhận tầm quan trọng của phụ nữ trong tiến trình văn minh cho phụ nữ đã tham gia xây dựng nền văn minh Ai Cập. Trưng bày cũng cung cấp giải thích và phân tích cho các phong tục xã hội quan trọng nhất như lễ hội và sự kiện, cũng như giải quyết việc cung cấp và phân tích hệ thống giáo dục qua các thời đại, tư pháp và thuế, quân đội và cảnh sát và các tổ chức Ai Cập khác; 6- Niềm tin và suy nghĩ: Trình bày và phân tích những niềm tin quan trọng nhất của Ai Cập, cho thấy người Ai Cập là những người có niềm tin và lòng khoan dung mạnh mẽ đối với các tôn giáo khác. Nó cũng xác nhận rằng người Ai Cập không bao giờ nô lệ tượng hoặc cho bất kỳ người nào nhưng họ được tin tưởng mạnh mẽ vào quyền năng của Thiên Chúa và khả năng của mình và điều này được mô tả dưới nhiều hình thức cũng như triết lý của người Ai Cập. Sự cống hiến và cam kết của người Ai Cập đối với đức tin của họ khiến họ chịu được những đợt xâm lược lớn, phát triển thể chất và trí tuệ của vùng đất Ai Cập kéo dài hàng trăm năm. Khu trưng bày cũng đề cập đến việc cung cấp và phân tích phong tục và nghệ thuật dân gian ở Ai Cập từ thời cổ đại nhất và thậm chí là cách Ai Cập làm cho con người tái khám phá bản thân.
Hiện vật sư tử đất nung trưng bày tại bảo tàng
Hiện vật sách cổ trưng bày tại bảo tàng
Chi tiết điêu khác gỗ trưng bày tại bảo tàng
- Khu vực III: Các vị vua của Đế chế Ai Cập là khu vực trung tâm của bảo tàng.
Hiện vật điêu khắc đá trưng bày tại bảo tàng
Tượng trang phục trưng bày tại bảo tàng
Khu trưng bày trang phục truyền thống bên trong bảo tàng
Tham quan học tập của học sinh các cấp tại bảo tàng
Có thể nói, với hệ thống hiện vật trưng bày đặc sắc, nhiều chuyên gia lịch sử và khảo cổ học đánh giá đây là một địa điểm bảo tàng không thể bỏ qua, đóng vai trò quan trọng trong việc giới thiệu các giá trị văn hóa - kiến trúc đặc sắc của nền văn minh Ai Cập qua các thời kỳ tới đông đảo công chúng tham quan trên toàn thế giới. Đồng thời, công trình cũng được đánh giá cao với vai trò là địa điểm giáo dục nghiên cứu rất hữu hiệu cho học sinh các cấp, giới nghiên cứu lịch sử - văn hóa - khảo cổ học.
Nguyễn Hải Vân