Chuyên khảo

12/07/2022 14:36

Xứ Quảng Nam xưa: Những biến động lịch sử Việt - Chăm

Ngay sau khi vương quốc Chăm được thành lập (192), đặc biệt là sau khi vua Chăm Phạm Văn mở rộng cương thổ đến vùng Hoành Sơn (đèo Ngang), mối quan hệ giữa triều đình phong kiến Chăm và tập đoàn cai trị phong kiến Trung Hoa lúc bấy giờ đang đặt ách đô hộ trên lãnh thổ Âu Lạc (Bắc bộ và Bắc Trung bộ ngày nay) vô cùng phức tạp và hầu như không mấy yên bình

11/07/2022 10:25

Xứ Quảng Nam xưa: Chiêm Động, Cổ Lũy Động - vùng đất đặc biệt

Trong bộ sách Dư địa chí, Nguyễn Trãi chép về ranh giới phía nam của nước Đại Việt vào thời đầu nhà Hậu Lê như sau:
“Nam giới xưa là nơi nội bạn của châu Bắc cảnh, thuộc bộ Việt Thường. Thời nội thuộc bị Chiêm lấy mất, chia làm Chiêm Chiêm, Chiêm Lũy. Đông và bắc tiếp giáp Thuận Hóa, tây và nam thông với Chiêm Thành. Có 3 lộ phủ, 9 thuộc huyện, 97 làng xã. Đấy là phên dậu thứ 5 về phương Nam” (Nguyễn Trãi toàn tập, NXB Khoa học Xã hội, Hà Nội, 1976, tr.235).

07/07/2022 10:30

Xứ Quảng Nam xưa: Cư dân Chăm trên đất Quảng Nam xưa

Vào thời kỳ Tần - Hán, cũng như các bộ của quốc gia Âu - Lạc ở phía bắc (nay là Bắc bộ và Bắc Trung bộ), vùng đất phía nam đèo Ngang đã lệ thuộc sự cai trị của phong kiến Trung Hoa, ít ra là trên danh nghĩa

06/07/2022 10:39

Xứ Quảng Nam xưa: Cư dân Sa Huỳnh trên đất Quảng Nam xưa

Cho đến nay, nhóm cư dân đầu tiên mà ta biết được đã từng sinh sống trên vùng đất Quảng Nam xưa là cư dân Sa Huỳnh và cùng với họ là sự hiện diện của văn hóa Sa Huỳnh.

05/07/2022 09:11

Xứ Quảng Nam xưa ở đâu?

'Xứ Quảng Nam xưa' trong loạt bài viết này cơ bản là vùng đất kéo dài từ phía nam đèo Hải Vân đến phía bắc đèo Cả, nay là TP.Đà Nẵng và các tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định.

04/07/2022 10:17

Báo chí Nam kỳ đầu thế kỷ 20: Báo Thần chung của Diệp Văn Kỳ

Trần Huy Liệu rời Đông Pháp thời báo vào tháng 8.1927, lập trường của tờ báo sau đó là đối lập ôn hòa theo chủ trương của Nguyễn Kim Đính.
Nhưng từ tháng 9.1927, với sự xuất hiện của vị tiến sĩ luật từ Paris về là Diệp Văn Kỳ, Đông Pháp thời báo chuyển hướng thành một tờ báo đa dạng thông tin.

01/07/2022 09:43

Báo chí Nam kỳ đầu thế kỷ 20: Trần Huy Liệu những ngày làm báo

Bốn giờ chiều 24.3.1926, tàu chở Bùi Quang Chiêu cập cảng Sài Gòn. Hai bên biểu tình và phản biểu tình đụng độ nhưng không xảy ra đổ máu.
Theo báo cáo của Sở Mật thám, có khoảng 8.000 người thuộc phe biểu tình, phe phản biểu tình khoảng 300 - 400 người.

30/06/2022 13:27

Báo chí Nam kỳ đầu thế kỷ 20: Hiện tượng của làng báo Sài Gòn

Sau khi La Cloche Fêlée đình bản, tờ báo quốc ngữ Đông Pháp thời báo thời Trần Huy Liệu làm chủ bút nổi lên là một hiện tượng của làng báo Sài Gòn.

29/06/2022 12:58

Báo chí Nam kỳ đầu thế kỷ 20: Quả chuông rè có âm thanh nghịch tai

Ở Sài Gòn, giai đoạn 1923 - 1926 có nhiều sự kiện chính trị quan trọng xảy ra, kinh tế và dân trí phát triển, độc giả báo chí tăng vọt. Đây cũng là giai đoạn chuyển giao thế hệ ký giả trong làng báo chính trị Sài Gòn.

27/06/2022 12:17

Báo chí Nam kỳ đầu thế kỷ 20: 'L’Écho Annamite' và 'La Tribune Indigène' một trăm năm trước

Từ cuối đệ nhất thế chiến đến đầu thập niên 1920, báo chí chính trị độc lập dần trở nên quan trọng trong suy nghĩ của người bản xứ, đặc biệt là giới trí thức thành thị Sài Gòn.
La Tribune Indigène và nhóm chóp bu chính trị người bản xứ

Bảo tàng Lịch sử Quốc gia

Vietnam National Museum of History