Theo tạp chí Nhân chủng học Khoa học, các nhà nghiên cứu Tây Ban Nha đã phát hiện ở miền Bắc của đất nước, hai hộp sọ bị đục lỗ rõ ràng, có niên đại từ cuối thời Trung Cổ: Một sự việc hiếm thấy ở thời kỳ lịch sử này.
Được chứng thực từ đầu thời kỳ Đồ đá mới, cách đây 10.000 năm, thậm chí ngay tại thời kỳ đồ đá giữa, thủ thuật khoan xương- mở lối cho sọ người, trước hoặc sau khi chết là một thực tế hiếm thấy ở thời kỳ Trung Cổ. Điều này khiến cho những hộp sọ tìm được ở Gormaz trở nên lạ thường, trong tỉnh Soria của Tây Ban Nha, những hoá thạch do các nhà nghiên cứu của trường Đại học Oviedo và León (Tây Ban Nha) tìm được: hộp sọ của một người đàn ông từ 50 đến 55 tuổi và một hộp sọ khác của người phụ nữ từ 45 đến 50 tuổi, cả hai đều có niên đại từ thế kỷ thứ 13 đến thế kỷ 14 và đều có lỗ khoan.
Hộp sọ của người đàn ông đã được xoi rãnh với một vật nhọn, trước hoặc sau khi chết. Theo Ông Belén López Martínez, trường Đại học Oviedo, đồng tác giả của nghiên cứu đăng trên tạp chí Khoa học Đời sống cho biết: “Nếu thủ tục diễn ra khi người đàn ông vẫn sống, không có một dấu vết gì của sự tái sinh và chủ thể đã không sống sót”. Người phụ nữ đã bị khoan lỗ từ lúc còn sống, và đã sống sót “tương đối dài”, từ đó, sự thành sẹo ở chỗ vết thương đã được đề xuất.
Và lý do của sự việc này là gì? Các tác giả đã đề xuất nhiều khả năng, thứ nhất đó có thể là phép trừ tà ma (giải phóng những người này từ những con quỷ tra tấn họ); lý do thứ hai có thể đó là lối vào khai sáng cho một điều lệ khác (chiến binh ...); lý do điều trị (điều trị khối u, co giật, động kinh, đau đầu, mất trí, thay đổi hành vi hoặc chấn thương thần kinh như vỡ xương sọ)... Nhiều giả thuyết khác có thể không bao giờ được khẳng định hoặc bác bỏ.
Nguyễn Thúy dịch