Bảo tàng Lịch sử Quốc gia

Với đường lối kháng chiến “toàn dân, toàn diện và lâu dài” từ năm 1946 đến năm 1953, quân dân ta đã dần giành thế chủ động trên khắp các chiến trường và khắp các mặt trận, đẩy quân Pháp vào thế bị động. Tháng 5- 1953, tướng Navarre được Chính phủ Pháp cử sang làm Tổng Chỉ huy quân đội Pháp tại Đông Dương, mang theo “kế hoạch quân sự Navarre” hi vọng trong vòng 18 tháng giành được một thắng lợi quyết định về quân sự, làm cơ sở cho một giải pháp chính trị có “danh dự cho nước Pháp”.

Chủ tịch Hồ Chí Minh và các đ/c trong Ban Thường vụ Trung ương Đảng họp quyết định mở Chiến cuộc Đông Xuân 1953- 1954 tại Tỉn Keo, xã Phú Đình, huyện Định Hóa, Thái Nguyên ( 9- 1953).

Nhằm đối phó với kế hoạch Navarre, cuối tháng 9- 1953, Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh tổ chức Hội nghị triển khai nhiệm vụ quân sự Đông Xuân 1953- 1954. Kết luận hội nghị, Bộ Chính trị nhấn mạnh phương châm: “Tích cực, chủ động, cơ động, linh hoạt” và các nguyên tắc về chỉ đạo chiến lược, chỉ đạo tác chiến là tiêu diệt sinh lực địch, bồi dưỡng lực lượng ta; đánh chắc thắng; đánh tiêu diệt; chọn nơi địch sơ hở, nơi địch tương đối yếu mà đánh; giữ vững chủ động; kiên quyết buộc địch phải phân tán lực lượng để đối phó với ta trên nhiều hướng. “ Bác ngồi họp cùng chúng tôi với nét mặt chăm chú mà bình thản. Qua nhiều năm ở gần Bác, chúng tôi đã biết, cứ những khi con thuyền cách mạng gặp sóng to gió lớn là lúc Bác tỏ ra bình tĩnh nhất. Bác lúc nào cũng nhìn tình hình cách mạng bằng cái nhìn xa, rộng, rất lạc quan, đầy tin tưởng ở tương lai…” (Đại tướng Võ Nguyên Giáp, “ Vài hồi ức về Điện Biên Phủ”, Nxb Quân đội Nhân dân, Hà Nội, 1977).

Bác kết thúc Hội nghị bằng một ý kiến vắn:

“ Tổng Quân ủy phải có một kế hoạch lâu dài về mọi mặt để đối phó với kẻ địch trên chiến trường toàn quốc, sau đó phải có một kế hoạch đẩy mạnh những hoạt động du kích tại đồng bằng Bắc Bộ…Về hướng hoạt động, lấy Tây Bắc làm hướng chính, các hướng khác là hướng phối hợp…nhưng trong hoạt động có thể thay đổi. Phép dùng binh là phải thiên biến vạn hóa”… “ Chúng tôi đều nhận thấy, mỗi lần cuộc họp đã đi đến quyết định, khi nêu lại quyết định đó cho mọi người, bao giờ bác cũng truyền thêm cho chúng tôi một quyết tâm sắt đá “… (Đại tướng Võ Nguyên Giáp, sđd).

Thực hiện kế hoạch mà Bộ Chính trị đã đề ra, quân đội ta lần lượt thực hiện các đòn tiến công chiến lược trên các chiến trường Đông Dương, buộc quân Pháp phải co cụm cố thủ trong thung lũng Điện Biên Phủ.

Ngày 6-12-1953, Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng Bộ Chính trị đã thông qua phương án mở Chiến dịch Điện Biên Phủ của Tổng Quân ủy. Đồng chí Võ Nguyên Giáp được chỉ định trực tiếp làm Tư lệnh kiêm Chính ủy chiến dịch. Ngày 5-1-1954, Bác trao lá cờ “Quyết chiến quyết thắng” cho các đơn vị tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ, thể hiện niềm tin của Người đối với quân dân trên Mặt trận Điện Biên Phủ, sự quyết tâm giành chiến thắng của toàn Đảng, toàn quân và dân ta trong Chiến dịch này.

Ảnh 2: Đại tướng Võ Nguyên Giáp báo cáo tình hình và nhận chỉ thị của Bác Hồ, tháng 1- 1954.

Trước khi lên đường ra mặt trận (tháng 1- 1954), Đại tướng Võ Nguyên Giáp đến chào Bác. Bác ân cần động viên với tinh thần đầy tin tưởng: “ Tổng Tư lệnh ra mặt trận, tướng quân tại ngoại. Trao cho chú toàn quyền quyết định. Trận này quan trọng phải đánh cho thắng. Chắc thắng mới đánh, không chắc thắng không đánh” ( Chủ tịch Hồ Chí Minh với Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Nxb Thông Tấn, 2007). Tiếp đó, ngày 11-3-1954, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi thư cho toàn thể bộ đội tại Mặt trận Điện Biên Phủ: “ Các chú sắp ra mặt trận. Nhiệm vụ các chú lần này rất to lớn, khó khăn, nhưng rất vinh quang…Bác tin chắc rằng các chú sẽ phát huy thắng lợi vừa qua, quyết tâm vượt mọi khó khăn, gian khổ để làm tròn nhiệm vụ vẻ vang sắp tới. Bác chờ các chú báo cáo thành tích để thưởng những đơn vị và cá nhân xuất sắc nhất.

Chúc các chú thắng to. Bác hôn các chú.”

Đại tướng Võ Nguyên Giáp giao nhiệm vụ tác chiến cho các Đại đoàn trên sa bàn Mặt trận Điện Biên Phủ, Sở Chỉ huy Mường Phăng, 1954.

Ngày 15-3-1954, Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh lại gửi điện khen ngợi, động viên cán bộ, chiến sĩ Mặt trận Điện Biên Phủ. Bức điện nhấn mạnh: “ …Chiến dịch này là một chiến dịch lịch sử của quân đội ta, ta đánh thắng chiến dịch này có ý nghĩa quân sự và chính trị quan trọng…”. Ngày 17-3-1954, sau khi quân ta tiêu diệt ba vị trí Him Lam, đồi Độc Lập và Bản Kéo, Bác đã có bức điện khen cán bộ, chiến sĩ Đại đoàn pháo binh 351, Đại đoàn bộ binh 312 cùng toàn thể bộ đội ta ở Điện Biên Phủ.

Ngày 22-3-1954, Chủ tịch Hồ Chí Minh cử bác sĩ Vũ Đình Tụng ( Bộ trưởng Bộ Thương binh) và Giáo sư Tôn Thất Tùng (Thứ trưởng Bộ Y tế) trực tiếp làm công tác thương binh tại Mặt trận Điện Biên Phủ. Việc bổ sung những giáo sư, bác sĩ giỏi hàng đầu của ngành Y tế nước ta lúc bấy giờ cho chiến dịch Điện Biên Phủ đã thể hiện Bác đặc biệt quan tâm đến chiến trường Điện Biên Phủ nói chung và tính mạng, sức khỏe của bộ đội nói riêng…

Trước tình cảm của Bác, cán bộ chiến sĩ trên mặt trận Điện Biên Phủ đã khắc phục mọi khó khăn, chiến đấu dũng cảm, mưu trí, lập công xuất sắc: Tiêu diệt hoàn toàn Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, phất cao lá cờ “ Quyết chiến quyết thắng” trên nóc hầm De Castries vào 5h30 phút, chiều ngày 7-5-1954. Trong niềm vui chiến thắng ấy Bác đã gửi thư khen ngợi quân đội và nhân dân tại mặt trận Điện Biên Phủ.

Chủ tịch Hồ Chí Minh gắn huy hiệu cho các cán bộ, chiến sĩ lập nhiều chiến công trong Chiến dịch Điện Biên Phủ, tháng 5- 1954.

Ngày nay, chúng ta luôn tự hào về truyền thống vẻ vang của dân tộc, tự hào về Tổ quốc ta, Đảng ta, nhân dân ta và sự nghiệp cách mạng của quân và dân ta. Dù phía trước còn nhiều nguy cơ, thách thức, nhưng chúng ta tin tưởng chắc chắn rằng, với tài thao lược, sự linh hoạt sáng tạo của Đảng và tinh thần “ Quyết chiến, quyết thắng” trong Chiến dịch Điện Biên Phủ, đất nước ta sẽ tiếp tục đạt được những thành tựu to lớn trong công cuộc đổi mới xây dựng đất nước, bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ và vùng biển, hải đảo của Tổ quốc thân yêu cho hôm nay và mai sau.

Chu Lộc- Phương Thảo (tổng hợp)

Nguồn:

1. Hồ Chí Minh toàn tập, tập 8. Nxb Chính trị Quốc gia- Sự thật, Hà Nội- 2011.
2. Bác Hồ với Chiến dịch Điện Biên Phủ. Nxb Văn học, 2014.
3. Ảnh Bảo tàng Lịch sử Quốc gia.