Đại hội toàn quốc thống nhất Việt Minh- Liên Việt được tổ chức từ ngày 3 đến ngày 7- 3-1951 tại xã Vinh Quang, huyện Chiêm Hóa, tỉnh Tuyên Quang. Đại hội đã thông qua Nghị quyết thống nhất hai tổ chức Việt Nam độc lập đồng minh (Việt Minh) và Hội Liên hiệp quốc dân Việt Nam (Liên Việt) thành Mặt trận Liên- Việt nhằm củng cố và mở rộng khối đại đoàn kết toàn dân, đáp ứng yêu cầu mới của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp đang bước vào thời kỳ quyết liệt.

Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng các đại biểu đứng mặc niệm trước Đài kỷ niệm các chiến sĩ trận vong trước giờ khai mạc Đại hội.
Ngoài số đại biểu của Đại hội Đảng, tham dự Đại hội còn có nhiều người có tiếng tăm toàn quốc: Thượng tọa Thích Trí Độ, Linh mục Phạm Bá Trực (Ủy viên Ủy ban Thường trực Quốc hội), Linh mục Vũ Xuân Kỷ (người đem ruộng nhà thờ chia cho nông dân), Phan Tử Nghĩa và Nguyễn Xiển (Đảng Xã hội), Dương Đức Hiền và Trần Đăng Khoa (Đảng Dân chủ), Thi Sơn (tham gia Đông Kinh Nghĩa Thục), Nguyễn Lam, Vũ Quang (Hội Thanh Niên Cứu quốc), Lê Thị Xuyến (Hội Phụ nữ), Trần Danh Tuyên (Công đoàn), Hồ Viết Thắng (Ủy ban liên lạc Nông dân toàn quốc)… Đoàn Quân đội có Võ Nguyên Giáp, Nguyễn Chí Thanh. Khách quốc tế có ông Xuphanuvông (Lào) và đại diện Mặt trận Khơme.

Quang cảnh Đại hội toàn quốc thống nhất Việt Minh Liên Việt.
Chủ tịch Hồ Chí Minh, cụ Tôn Đức Thắng, ông Hoàng Quốc Việt tham gia Đoàn Chủ tịch điều khiển Đại hội. Thành viên của Mặt trận Liên- Việt gồm có Đảng Lao động Việt Nam, các đoàn thể, tôn giáo và các đảng phái yêu nước, đoàn kết đấu tranh cho mục đích chung là tiêu diệt thực dân Pháp, đánh bại can thiệp Mỹ, đưa sự nghiệp kháng chiến kiến quốc đến thắng lợi.

Cụ Tôn Đức Thắng (người đứng ở bục) đọc Báo cáo trước Đại hội.
Nói chuyện với các đại biểu dự Đại hội, đánh giá về sự kiện trọng đại này, Chủ tịch Hồ Chí Minh coi đây là biểu hiện cụ thể sự lớn mạnh của khối đại đoàn kết dân tộc và Mặt trận thống nhất dân tộc như “rừng cây đoàn kết” đã đơm hoa kết trái. Cũng chính từ diễn đàn này, lần đầu tiên Người đúc kết một chân lý cũng là một quy luật bắng câu nói giản dị “Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết. Thành công, thành công, đại thành công”.

Cận cảnh các đại biểu tham gia Đại hội.
Tổng Bí thư Trường Chinh trình bày với Đại hội về việc thành lập Đảng Lao động Việt Nam, quyết định của Đảng gia nhập Mặt trận Liên-Việt và khái quát trình bày nội dung Chính cương và chính sách mặt trận của Đảng. Đại hội đã thông qua Chính cương, Điều lệ và Tuyên ngôn của Mặt trận dựa trên nguyên tắc bảo đảm đoàn kết rộng rãi, thực hiện dân chủ, tôn trọng tính độc lập của các đoàn thể, dùng phê bình và tự phê bình để giúp đỡ lẫn nhau. Mục đích phấn đấu của Mặt trận Liên- Việt là: tiêu diệt thực dân Pháp xâm lược, đánh bại bọn can thiệp Mỹ, trừng trị Việt gian phản quốc, củng cố và phát triển chế độ dân chủ nhân dân, xây dựng một nước Việt Nam độc lập, thống nhất, dân chủ tự do, phú cường, và góp sức cùng nhân dân thế giới bảo vệ hòa bình lâu dài.

Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng các đại biểu chụp ảnh lưu niệm trước cửa hội trường Đại hội.
Đại hội đã cử ra Ủy ban toàn quốc của Mặt trận, gồm có 53 thành viên do cụ Tôn Đức Thắng làm Chủ tịch. Đại hội nhất trí suy tôn đồng chí Hồ Chí Minh làm Chủ tịch danh dự Mặt trận Liên- Việt. Báo Cứu quốc, cơ quan của Tổng bộ Việt Minh chuyển thành cơ quan Trung ương Mặt trận Liên- Việt.

Các đại biểu dự Đại hội trong giờ nghỉ giải lao. Trong ảnh (từ trái sang phải) là: Linh mục Đinh Công Rậu, Tổng Bí thư Trường Chinh, Linh mục Vũ Xuân Kỷ.
Thành công của Đại hội thống nhất Mặt trận Việt Minh Liên Việt là một sự kiện chính trị quan trọng, là hình ảnh: “…rừng cây đại đoàn kết ấy đã nở hoa kết quả và gốc rễ nó đang ăn sâu lan rộng khắp toàn dân và nó có một cái tương lai “trường xuân bất lão”. Khối đại đoàn kết dân tộc đã tạo thành một lực lượng vĩ đại, thúc đẩy sự nghiệp kháng chiến đi đến thắng lợi, kiến quốc thành công.
Chu Lộc- Phương Thảo (tổng hợp)
Nguồn:
- Biên niên sự kiện lịch sử Mặt trận Dân tộc thống nhất Việt Nam, tập I (1930- 1954). Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội- 2004.
- Đại cương Lịch sử Việt Nam, tập III. Nxb Giáo dục, Hà Nội- 2007.
- Hồ Chí Minh toàn tập, tập 7 (1951- 1952). Nxb Chính trị quốc gia- Sự thật, Hà Nội- 2011.
- Ảnh tư liệu Bảo tàng LSQG.
Bảo tàng Lịch sử Quốc gia.