Bảo tàng Lịch sử Quốc gia

Trong thắng lợi ấy, không thể không nhắc đến sự lãnh đạo và điều hành trực tiếp của Bộ thống soái tối cao: Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương và Bộ Tổng Tư lệnh. Trong những ngày tháng lịch sử đó, Bộ thống soái tối cao đã tập trung trí tuệ, tài năng ra những quyết định, kế hoạch chiến lược, chiến dịch, những mệnh lệnh, chỉ thị cho quân và dân cả nước biến các nghị quyết đúng đắn của Đảng thành sức mạnh chiến đấu và chiến thắng trên các chiến trường.

Di tích lịch sử hầm Nhà và hầm D67 trong khu di sản Hoàng thành Thăng Long được xem là trung tâm của Tổng Hành dinh, cơ quan đầu não của Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương để lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ miền Bắc và giải phóng miền Nam. Tại đây, diễn ra nhiều cuộc họp quan trọng, đưa ra nhiều quyết định lịch sử có tính chiến lược trong cuộc kháng chiến chống Mỹ và cuộc tổng tấn công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975. Đặc biệt, vào thời điểm Tết Mậu Thân năm 1968, chiến dịch Điện Biên Phủ trên không của Hà Nội năm 1972 và nhất là trong cuộc tổng tiến công mùa Xuân 1975, Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp thường xuyên có mặt tại Tổng Hành dinh, chủ trì các cuộc giao ban. Nhiều lần đồng chí Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Lê Duẩn, các đồng chí Phạm Văn Đồng, Trường Chinh đã có mặt tại Tổng Hành dinh trực tiếp theo dõi tình hình chiến sự các chiến trường.

 

Nhà D67, nơi đây Bộ chính trị và Quân ủy Trung ương đã tổ chức nhiều cuộc họp quan trọng

Di tích lịch sử D67 gắn liền với thời điểm năm 1967 bao gồm nhà D67 và hầm D67. Trong đó, nhà D67 là ngôi nhà mái bằng một tầng được kết cấu đặc biệt với hầm ngầm D67, do Viện Thiết kế Kiến trúc của Bộ Kiến trúc, nay là Bộ Xây dựng thiết kế. Nhà có 4 gian, gian lớn ở giữa là phòng họp của Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương. Từ ngày 18/12/1974 đến 8/1/1975, Bộ Chính trị đã họp, mở rộng và hạ quyết tâm giải phóng miền Nam trong hai năm 1975 và 1976, liên tục chỉ đạo và điều hành cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa xuân 1975, đỉnh cao là chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử.

 

Phòng họp chính trị Nhà D67 - nơi diễn ra nhiều cuộc họp quyết định dẫn tới thắng lợi chiến dịch

 

Những hiện vật ở nhà D67 Tổng Hành dinh

Ngay sau khi Hiệp định Paris về lập lại hòa bình ở Việt Nam được ký kết, ngày 24/5/1973, tại nhà D67, Bộ Chính trị Trung ương Đảng họp mở rộng bàn về vấn đề miền Nam. Nghị quyết Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng thông qua ngày 4/10/1973 khẳng định: “Con đường cách mạng của miền Nam là con đường bạo lực cách mạng. Bất kể trong tình huống nào ta cũng phải nắm vững thời cơ, giữ vững đường lối chiến lược tiến công”. Ngày 30/1/1974, tại nhà D67, Bộ Chính trị đã họp mở rộng bàn kế hoạch nắm bắt thời cơ, đẩy mạnh cách mạng miền Nam.

Tổng hành dinh là nơi truyền đạt các chủ trương, đường lối đến các chiến trường toàn quốc và chiến trường Đông Dương như: Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân 1968; Chiến dịch Đường 9 - Khe Sanh 1968; Chiến dịch Đường 9 - Nam Lào 1971; Cuộc chiến tranh phá hoại miền Bắc 12 ngày đêm năm 1972, thực hiện nghĩa vụ quốc tế đối với Lào và Campuchia, giải phóng biển đảo; Cuộc Tổng tiến công giải phóng miền Nam mùa Xuân năm 1975 thu giang sơn về một mối, thống nhất đất nước.

 

Đại tướng Võ Nguyên Giáp và các lãnh đạo Quân ủy Trung ương theo dõi chiến dịch

 Hồ Chí Minh 1975 tại Tổng hành dinh D67

Ngày 07/4/1975 Đại tướng Võ Nguyên Giáp gửi bức điện lịch sử tới cán bộ, chiến sĩ trong toàn quân xốc tới hoàn thành nhiệm vụ: “Thần tốc, thần tốc hơn nữa; táo bạo, táo bạo hơn nữa, tranh thủ từng giờ, từng phút xốc tới mặt trận, giải phóng miền Nam. Quyết chiến và toàn thắng. Truyền đạt tức khắc đến đảng viên, chiến sĩ”. Bức điện như một lời “hịch tướng sĩ”. Mệnh lệnh đã truyền đạt quyết tâm cao nhất của Bộ Chính trị và Quân ủy Trung ương tới các cấp lãnh đạo và chỉ huy chiến trường, tới mỗi đảng viên, chiến sĩ để chủ động sáng tạo, thừa thắng, xốc tới, hướng mọi hành động theo phương châm thần tốc, táo bạo, bất ngờ, chắc thắng. Cả dân tộc đã ra quân với khí thế ấy.

45 năm đã trôi qua kể từ Đại thắng mùa Xuân 1975, đất nước Việt Nam độc lập, thống nhất đã tiến những bước dài chưa từng có trong lịch sử, giành những thành tựu to lớn trong công cuộc đổi mới. Tổng hành dinh trong Thành cổ Thăng Long như một chứng nhân của lịch sử mang những thông điệp khác nhau từ các vương triều phong kiến tự chủ cho đến những chiến công chống ngoại xâm hiển hách thời đại Hồ Chí Minh.

TS. Bùi Thị Thu Phương