Chiều ngày 19/5/2023, tại Hội trường UBND thành phố Chí Linh, tỉnh Hải Dương, Sở VHTT&DL tỉnh Hải Dương đã phối hợp cùng Giáo hội Phật giáo tỉnh Hải Dương tổ chức Hội thảo khoa học “Phương án bảo tồn, tôn tạo, phục dựng chùa Ngũ Đài, chùa Huyền Thiên, thành phố Chí Linh, tỉnh Hải Dương”.
Hội thảo được tổ chức để đánh giá những giá trị lịch sử, văn hoá của chùa Ngũ Đài và chùa Huyền Thiên, đồng thời đưa ra những giải pháp đối với công tác bảo tồn, tôn tạo cũng như phục dựng lại hai ngôi chùa này.
Toàn cảnh Hội thảo
Tham dự Hội thảo có lãnh đạo UBND tỉnh Hải Dương, UBND thành phố Chí Linh, UBND phường Vạn An, phường Hoàng Tiến, các nhà nghiên cứu địa phương và Trung ương đến từ Viện Khảo cổ học, Viện Nghiên cứu Tôn giáo, Viện Sử học, Viện Nghiên cứu Hán Nôm, Bảo tàng Lịch sử Quốc gia, Khoa Lịch sử -Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn … cùng đông đảo Tăng Ni, Phật tử của Giáo hội Phật giáo VN tỉnh Hải Dương.
Hội thảo đã nhận được 29 bài tham luận, tập trung vào hai chủ đề chính, đó là: Giá trị lịch sử, văn hoá và phương án bảo tồn, tôn tạo, phục dựng hai ngôi chùa Ngũ Đài và Huyền Thiên.
Hội thảo đã được nghe một số ý kiến đóng góp của các chuyên gia, nhà nghiên cứu, các Chư tôn đức Tăng Ni đến từ trung ương và địa phương. Hầu hết các ý kiến đều thống nhất với quan điểm cho rằng, việc bảo tồn, phục dựng là cấp thiết để mang lại diện mạo, tầm vóc mà các bậc tiền nhân tạo dựng và cũng là đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng, tâm linh của nhân dân.
Đại diện cho đơn vị chủ trì khai quật di tích chùa Ngũ Đài, Tiến sĩ Nguyễn Văn Đoàn - Giám đốc Bảo tàng Lịch sử Quốc gia, đã có những ý kiến đóng góp xung quanh vấn đề phục dựng lại ngôi chùa Ngũ Đài. Từ nguồn tư liệu thư tịch, truyền thuyết dân gian và kết quả nghiên cứu, khai quật khảo cổ, Bảo tàng Lịch sử quốc gia đã xác định rõ vị trí, quy mô, kết cấu, đặc điểm kiến trúc và diễn biến niên đại của di tích chùa Ngũ Đài.
TS. Nguyễn Văn Đoàn – Giám đốc BTLSQG phát biểu tại Hội thảo
Qua các kết quả nghiên cứu, khai quật khảo cổ đã xác định được 4 lớp kiến trúc nằm chồng lên nhau, tương ứng với 4 giai đoạn xây dựng, trùng tu và biến đổi của ngôi chùa. Chùa Ngũ Đài được khởi dựng từ thời Trần - thế kỷ XIV; được trùng tu, xây mới với quy mô to lớn vào thời Lê Trung Hưng và kéo dài đến thời Nguyễn (đầu thế kỷ XX). Giá trị lịch sử của ngôi chùa đã được chứng minh bằng những chứng cứ khảo cổ học. Thể hiện quan điểm về phục dựng ngôi chùa. TS. Nguyễn Văn Đoàn cho rằng, nên tham khảo, phục dựng theo mặt bằng kiến trúc thời Lê Trung Hưng với kiểu kiến trúc “nội Công ngoại Quốc”. Đồng thời đề xuất, đối với các vết tích nền móng kiến trúc được làm xuất lộ qua công tác khai quật khảo cổ cần được bảo tồn nguyên trạng.
Ông Triệu Thế Hùng - Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương - phát biểu chỉ đạo tại Hội thảo
Phát biểu tại Hội thảo, đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương Triệu Thế Hùng cho rằng, những ý kiến đóng góp của các nhà khoa học đã minh chứng thêm giá trị, vai trò của hai ngôi chùa trong hệ thống di tích ở Hải Dương và hệ thống di tích Thiền phái Trúc Lâm nói chung. Đây sẽ là cơ sở để tham mưu, đề xuất cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh cho phép tu bổ, tôn tạo, phục dựng hai ngôi chùa này. Lãnh đạo tỉnh Hải Dương đề nghị thành phố Chí Linh cần rà soát lại quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất trên địa bàn để có quỹ đất đảm bảo cho việc tu bổ hai di tích; phân định các khu vực về cảnh quan; khẩn trương hoàn thiện hồ sơ tu bổ di tích để trình các cấp có thẩm quyền.
Lương Hà