Sáng 02/06/2019 tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia - Số 1 Phạm Ngũ Lão, Hà Nội đã diễn ra buổi tọa đàm "Tìm hiểu nguồn gốc người Việt qua một số biểu tượng văn hóa”. Chương trình do Câu lạc bộ Tình nguyện viên Bảo tàng Lịch sử Quốc gia tổ chức. Tọa đàm đã thu hút sự quan tâm của nhiều chuyên gia, nhà nghiên cứu và đông đảo công chúng.
Diễn giả của buổi tọa đàm là PGS.TS. Đinh Hồng Hải - Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội và TS. Trần Trọng Dương - Viện nghiên cứu Hán Nôm, Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam.

Khách tham dự tọa đàm
Theo TS. Trần Trọng Dương, rất nhiều người Việt thường chấp nhận các biểu tượng tổ tiên (như con rồng cháu tiên) từ những câu chuyện huyền thoại một cách dễ dàng. Bởi vì những biểu tượng đó đã được “khẳng định” bởi tầng lớp trí thức và quan lại bậc cao trong xã hội trung đại. Qua thời gian, chúng trở thành những biểu tượng của quốc gia và được quốc thể hóa thành quốc tổ như hiện nay.
Đồng tình với quan điểm này, PGS.TS Đinh Hồng Hải cho rằng: sự đa dạng về thành phần tộc người cùng những biến động do di cư và hỗn huyết diễn ra liên tục hàng nghìn năm qua và vẫn tiếp tục biến đổi mạnh mẽ trong giai đoạn hiện nay. Đây là một vấn đề vô cùng phức tạp đã từng dẫn đến những tranh luận gay gắt trong giới học thuật suốt thời gian qua. Vì vậy, nó đòi hỏi các nhà nghiên cứu phải xác định một hướng tiếp cận cụ thể trong phạm vi nghiên cứu của mình. Trong buổi tọa đàm này, các diễn giả trình bày một góc nhìn về tổ tiên của tộc người Việt từ hướng tiếp cận của dân tộc biểu tượng luận (ethnosymbolism). Từ đó lý giải một hiện tượng đã ăn sâu trong tiềm thức của nhiều người Việt, đó là quan niệm về “con Lạc cháu Hồng” hay “con rồng cháu tiên” trong văn hóa Việt Nam, vốn được sử dụng như một tiền đề để tìm hiểu nguồn gốc của tộc người Việt.
PGS. TS. Đinh Hồng Hải và TS. Trần Trọng Dương tại buổi thuyết trình
Buổi tọa đàm phần nào đã giải mã được vai trò, ý nghĩa của nguồn gốc tổ tiên người Việt thông qua các biểu tượng văn hóa, qua đó cung cấp thêm những kiến thức lịch sử cho các công chúng muốn tìm hiểu văn hóa truyền thống.
Hương Quỳnh