Thứ Tư, 27/09/2023
  • Tiếng Việt
  • English
  • French

Bảo tàng Lịch sử Quốc gia

Vietnam National Museum of History

Nghiên cứu

  1. Trang chủ
  2. Nghiên cứu
Nghiên cứu
David Brewster - người tạo ra kính vạn hoa
  • 01/06/2023 11:11

David Brewster - người tạo ra kính vạn hoa

Vào ngày 10/7/1817, nhà vật lý, toán học, thiên văn học, nhà phát minh và nhà văn người Scotland Ngài David Brewster đã nhận được bằng sáng chế cho phát minh kính vạn hoa (kaleidoscope) của mình. Đây là một từ có gốc Hy Lạp cổ, biểu thị món đồ này là để “quan sát những hình thù kỳ diệu”.

  • 541
Đêm đêm rì rầm trong tiếng đất: Ếch và cá sấu - thú thiêng Đông Sơn
  • 30/05/2023 10:39

Đêm đêm rì rầm trong tiếng đất: Ếch và cá sấu - thú thiêng Đông Sơn

Tôi vẫn thường nghĩ và gom các bằng chứng về tính đa tộc trong văn hóa Đông Sơn. Truyền thuyết về 15 bộ thời Hùng Vương ít nhiều báo hiệu tính đa tộc là hiện thực trong thời Đông Sơn với đỉnh cao rơi vào thời Âu Lạc….

  • 328
Đêm đêm rì rầm trong tiếng đất: Trống đồng - nhạc cụ chính của nghi lễ thiêng Đông Sơn
  • 29/05/2023 09:05

Đêm đêm rì rầm trong tiếng đất: Trống đồng - nhạc cụ chính của nghi lễ thiêng Đông Sơn

Cho đến ngày hôm nay, ở bất kể đâu trên thế giới còn thực hành nghi lễ Shaman (tín ngưỡng cầu cúng tổ tiên và thế giới tâm linh nguyên thủy) thì nhạc điệu từ các loại bộ gõ vẫn tạo ra âm thanh chủ đạo, tạo nhịp cho các nghi lễ đó. Kỳ này, tôi tập trung nói về vai trò chủ đạo của trống đồng như đỉnh cao của nhạc cụ thuộc bộ gõ trong nghi lễ shaman Đông Sơn.

  • 403
Gốm Bát Tràng - 7 thế kỷ thăng trầm
  • 26/05/2023 10:17

Gốm Bát Tràng - 7 thế kỷ thăng trầm

Khai mạc tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia giữa tuần trước, trưng bày Gốm cổ Bát Tràng là thước phim tua lại dòng lịch sử của gốm Bát Tràng từ thế kỷ XIV - khoảng thời gian vùng đất này xuất hiện sớm nhất trong sử liệu với cái tên xã Bát trong Đại Việt sử ký toàn thư. Trưng bày sẽ còn kéo dài tới tháng 9 năm nay.

  • 691
Đêm đêm rì rầm trong tiếng đất: Mũ thầy cúng hay những 'vương miện' từ thời dựng nước
  • 26/05/2023 09:53

Đêm đêm rì rầm trong tiếng đất: Mũ thầy cúng hay những 'vương miện' từ thời dựng nước

Thoạt đầu, một số nhà khảo cổ cho là đai thắt lưng. Năm 2001, sau khi khảo sát ba cặp đai đầu trong sưu tập Đặng Tiến Sơn (Hà Nội), thấy chỉ khớp với độ cong và chỉ số vòng đầu, tôi đã chính thức thông báo về những "vương miện" Đông Sơn này, gắn chúng với hình ảnh những đai đầu trên các tượng người ở cán dao găm Đông Sơn.

  • 522
Lược sử kính râm
  • 22/05/2023 11:09

Lược sử kính râm

Kính râm là vật dụng phổ biến và rất cần thiết cho sức khỏe của mắt. Chúng ta đeo kính râm ở bãi biển, khi đang lái xe và ở những nơi có ánh sáng chói để bảo vệ mắt hoặc đơn thuần sử dụng nó như một phụ kiện thời trang. Kính râm có một lịch sử hình thành và phát triển lâu dài, trải qua nhiều lần thay đổi thiết kế để có hình dạng như ngày nay.

  • 609
Một bản truyền đơn tuyên truyền cách mạng nhân ngày sinh nhật Chủ tịch Hồ Chí Minh năm 1947
  • 18/05/2023 09:34

Một bản truyền đơn tuyên truyền cách mạng nhân ngày sinh nhật Chủ tịch Hồ Chí Minh năm 1947

Năm 1946, trên trang nhất báo Cứu Quốc ngày 18/5/1946 có đăng một bài báo với tựa đề: “Cụ Hồ Chí Minh với dân tộc Việt Nam”. Theo đó, lần đầu tiên ngày tháng năm sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh chính thức được công bố, đó là ngày 19/5/1890(1). Từ đó, ngày này hàng năm trở thành một trong các ngày kỷ niệm quan trọng của nhân dân Việt Nam.

  • 720
Đêm đêm rì rầm trong tiếng đất: Nhạc chuông tâm linh từ hàng ngàn năm trước
  • 15/05/2023 12:19

Đêm đêm rì rầm trong tiếng đất: Nhạc chuông tâm linh từ hàng ngàn năm trước

Kỳ trước, tôi đã kể về hai loại hiện vật dụng trong lễ cúng shaman thời Đông Sơn, đó là chiếc khánh đồng và chiếc cốc có hai tay kéo dài. Kỳ này, tôi muốn nhắc đến loại chuông lớn (trong dân gian gọi chung là chuông voi) và những lục lạc gắn trên các muôi múc đồ cúng trong các nghi lễ Đông Sơn cổ truyền.

  • 399
Đêm đêm rì rầm trong tiếng đất: Hình ảnh thầy cúng và đồ thiêng từ 3.000 năm
  • 13/05/2023 08:51

Đêm đêm rì rầm trong tiếng đất: Hình ảnh thầy cúng và đồ thiêng từ 3.000 năm

Trong nhiều thảo luận về lịch sử trang sức trong và ngoài nước, từ 1978, tôi luôn chủ trương rằng các thầy cúng trong các xã hội nguyên thủy luôn là đối tượng được trang sức đầu tiên. Mục đích chưa phải tạo hình thẩm mỹ mà là để khác với đồng loại và gần giống để có thể tiếp cận với thế giới thần thánh, ma quỷ theo trí tưởng tượng của họ.
Về hình thức, trang sức thầy cúng thường là: bôi mầu, cắm lông chim trên đầu, mặt và thân thể, đeo các vật lạ như răng nanh thú (hổ báo, gấu…), vòng đá, sừng, ngà voi trên cổ, tai, mũi và chân tay.

  • 351
Đêm đêm rì rầm trong tiếng đất: Chiếc khánh đeo Đông Sơn 'độc nhất vô nhị'
  • 08/05/2023 10:26

Đêm đêm rì rầm trong tiếng đất: Chiếc khánh đeo Đông Sơn 'độc nhất vô nhị'

Theo thông tin được xác nhận sau này bởi những người đầu tiên moi hiện vật từ lòng đất lên, chiếc khánh này thuộc một ngôi mộ táng Đông Sơn ở vùng Làng Vạc. Rất may mắn, những bộ phận quan trọng và có giá trị nhất của hiện vật không bị hư hại. Đó là dãy tượng 5 người ngồi xổm quàng vai nhau ở phần giữa, hai con chim dẩu mỏ cong đuôi ở hai đầu và 4 chiếc chuông nhạc...

  • 615