Chủ Nhật, 16/02/2025
  • Tiếng Việt
  • English
  • French

Bảo tàng Lịch sử Quốc gia

Vietnam National Museum of History

24/08/2015 16:11 1703
Điểm: 0/5 (0 đánh giá)
Báo chí cách mạng Việt Nam có vai trò quan trọng trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước và xây dựng chế độ xã hội chủ nghĩa. Báo chí được xem là một trong những vũ khí sắc bén, là phương tiện hữu hiệu của Đảng trong công tác tuyên truyền, giác ngộ, tập hợp quần chúng nhân dân đi theo con đường của Đảng và dân tộc, góp phần quan trọng vào thắng lợi của cách mạng nước ta. Báo chí cách mạng đã có một bề dày lịch sử phong phú, mang những sắc thái riêng biệt và bước trưởng thành của nó gắn chặt với những thăng trầm của lịch sử dân tộc, đặc biệt là giai đoạn khởi đầu của báo chí cách mạng 1925-1945. Báo chí cách mạng giai đoạn này góp phần quan trọng trong việc truyền bá chủ nghĩa Mác-Lê nin vào nước ta, chuẩn bị về chính trị, tư tưởng, tổ chức cho việc thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam; tập hợp và củng cố các lực lượng cách mạng, dân chủ chống chủ nghĩa thực dân, đế quốc và phong kiến; góp phần trực tiếp phát động cao trào cứu quốc, chuẩn bị Tổng khởi nghĩa Cách mạng tháng Tám và giành thắng lợi; khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

Các đồng chí lãnh đạo chủ chốt của Đảng như: lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc, Tổng Bí thư Trần Phú, Tổng Bí thư Lê Hồng Phong, Tổng Bí thư Hà Huy Tập, Tổng Bí thư Nguyễn Văn Cừ, Tổng Bí thư Trường Chinh, đồng chí Phan Đăng Lưu, đồng chí Võ Nguyên Giáp…rất quan tâm đến báo chí, từ việc trực tiếp quyết định việc ra báo, viết bài và sửa bài, tổ chức in và phát hành…đồng thời là những cây bút xuất sắc của báo chí cách mạng.

Báo chí cách mạng được các đảng viên và quần chúng hết sức ủng hộ, các cơ sở cách mạng đùm bọc, giữ bí mật, nuôi cán bộ viết báo, tìm mua phương tiện in báo, đặt nơi in, tổ chức cất giấu, phát hành, sẵn sàng chủ động đối phó khi địch phát hiện, không làm lộ bí mật của Đảng. Đảng viên và quần chúng còn cung cấp tin tức, tình hình cho báo, vận động người đọc báo, góp tiền mua báo, ủng hộ báo…giúp báo tồn tại.

Nhân kỉ niệm 70 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2-9 (1945-2015), nhằm giới thiệu với đông đảo công chúng về sưu tập báo chí cách mạng giai đoạn 1925-1945, mà với vai trò góp phần không nhỏ vào thắng lợi của Cách mạng tháng Tám năm 1945, Bảo tàng Lịch sử quốc gia tổ chức trưng bày chuyên đề: “Sưu tập Báo chí cách mạng Việt Nam 1925-1945 ”.

Nội dung trưng bày gồm 5 phần:

1- Báo chí cách mạng giai đoạn 1925-1930

Báo chí cách mạng thời kỳ 1925-1930 tập trung tuyên truyền chủ nghĩa cộng sản trong quần chúng, giương cao ngọn cờ chủ nghĩa Mác-Lênin, cổ động quần chúng lao động, trước hết là công nhân, tham gia đấu tranh và xây dựng tổ chức, bảo vệ quyền lợi thiết thực hàng ngày và đấu tranh cho sự nghiệp giải phóng giai cấp, giải phóng dân tộc; Góp phần quan trọng vào việc nâng cao trình độ nhận thức về Chủ nghĩa Mác Lênin, nắm vững đường lối chính trị của Quốc tế cộng sản cho các đảng viên cộng sản, từ đó giúp họ vận dụng đúng đắn vào thực tiễn tổ chức đấu tranh cách mạng.

Những tờ báo tiêu biểu như: Thanh Niên, Bôn-sê-vích, Công Nông Binh, Thân Ái, Búa Liềm, tạp chí Công hội Đỏ, Lao Động, Hầm Mỏ, Dân Cày, Giải Thoát; Sao Đỏ… sẽ được lựa chọn để trưng bày. Đặc biệt, trưng bày nhấn mạnh báo Thanh Niên, cơ quan ngôn luận của Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên và vai trò của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc.

2 - Báo chí cách mạng giai đoạn 1930-1936

Báo chí thời kỳ này đã làm đúng chức năng “người tổ chức tập thể” đóng góp tích cực vào việc khôi phục và phát triển Đảng, các tổ chức quần chúng, gắn chặt nhiệm vụ xây dựng về tổ chức với đấu tranh chính trị và lý luận. Báo chí được xuất bản bằng nhiều cách: bút thép trên giấy sáp, đánh máy trên giấy sáp, mực tím trên giấy, rồi in trên bàn thạch, hay đất sét, chép tay làm nhiều bản. Trong điều kiện hoạt động bí mật, bất hợp pháp, nên mỗi tờ báo khuôn khổ các số không đều nhau, loại giấy không thống nhất, lúc giấy tốt, khi giấy xấu, khi bị nhòa nhiều, khi không định kỳ…

Báo Tranh đấu, Cơ quan Trung ương của Đảng Cộng sản Việt Nam. Số 1, ngày 15/8/1930.

Bảo tàng lựa chọn các tờ: Tạp chí Đỏ, Tranh Đấu, Tiến Lên, Cờ vô sản, Giác ngộ, Tin Tranh đấu Bắc kì, Người Lao Khổ, Công Nông Binh, Giải phóng, Đỏ, Hồn Lao động, Phấn đấu, Dân cày, Lưỡi cày, Con đường sống, Xích xinh, Học sinh…được trưng bày theo nhóm như: báo chí của Trung ương- báo chí của các cấp bộ Đảng ở địa phương- báo chí của các tổ chức quần chúng, đoàn thể do Đảng lãnh đạo…

3 - Báo chí cách mạng giai đoạn 1936-1939

Phần này sẽ lựa chọn các báo: Le Travail, Tân xã hội, Nhành Lúa, Rasemblement, Kinh tế Tân Văn, L’avant garde, Le Peuple, En avant, Tiến Hóa, Tin Tức, Dân chúng, Thế giới, Dân Tiến, Lao động, Dân Muốn, Notre voix, Đông Phương, Tiến Lên, Mới, Hồn trẻ, Bạn Dân, Hà Thành thời báo, Phổ Thông, Đời Nay…có nội dung tuyên truyền chủ nghĩa Mác-Lênin, Quốc tế Cộng sản, Liên Xô, Đảng cộng sản Pháp và Mặt trận nhân dân Pháp, Mặt trận chống phát xít, cổ động quần chúng tham gia các cuộc vận động Đông Dương Đại hội, bầu cử và đấu tranh nghị trường, phát động quần chúng đấu tranh đòi các quyền tự do dân chủ, tự do báo chí…

Trụ sở báo Tin tức.

Đoàn bán báo tham gia mít tinh ngày 1/5/1938.

Báo Dân chúng, Cơ quan của lao động và dân chúng Đông Dương. Số 24, ngày 12/10/1938.

Do đặc thù báo chí giai đoạn này xuất bản công khai, nửa hợp pháp với nhiều hình thức như: ra báo chữ Pháp, chuyển báo đã được phép xuất bản từ trước sang phục vụ cách mạng, thuê mượn mua lại báo của người khác, xin phép ra báo và ra báo tiếng Việt không xin phép nên các báo được lựa chọn để trưng bày trong giai đoạn này sẽ trưng bày theo hai nhóm: báo cách mạng từ số đầu đến cuối và báo chỉ có một thời đoạn là báo cách mạng.

4 - Báo chí cách mạng giai đoạn 1939-1945

Báo chí cách mạng 1939-1945 đã quán triệt các Nghị quyết của Đảng và chủ trương của Tổng bộ Việt Minh, bám sát từng bước tiến triển của cách mạng, đóng một vai trò đặc biệt quan trọng trong việc chuẩn bị, tiến tới Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 thắng lợi. Về số lượng báo tuy không nhiều bằng các thời kỳ trước, nhưng chất lượng bài vở tốt hơn, nội dung phong phú hơn, hình thức trình bày đẹp hơn. Nhiều tờ báo tồn tại lâu hơn thời kỳ bí mật trước đó.

Ngoài các tờ báo của Trung ương Đảng, các tổ chức đoàn thể ở hầu hết các địa phương đều xuất bản báo bí mật, hình thành một hệ thống thống nhất từ Trung ương xuống địa phương, từ tổ chức Đảng tới các tổ chức quần chúng. Mạng lưới báo chí trung ương cùng với hàng loạt các tờ báo ở địa phương đã đáp ứng tương đối kịp thời những yêu cầu của cán bộ đảng viên và các hội viên cứu quốc trong cao trào đấu tranh cách mạng.

Một số tờ tiêu biểu như: Việt Nam Độc Lập, Cờ Giải Phóng, Cứu Quốc... sẽ được đưa ra trưng bày.

Báo Cờ Giải Phóng, Cơ quan tuyên truyền cổ động Trung ương của Đảng Cộng sản Đông Dương. Số 2, ngày 26/8/1943.

5 - Sưu tập truyền đơn thời kỳ cách mạng tháng Tám năm 1945

Phần này sẽ giới thiệu sưu tập truyền đơn thời kỳ tiền khởi nghĩa, gắn với sự ra đời và hoạt động của Mặt trận Việt Minh và Trung đội cứu quốc quân tiến tới thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng Quân, cao trào kháng Nhật cứu nước, Cách mạng tháng Tám thành công… gồm các truyền đơn của Đảng Cộng sản Đông Dương, Mặt trận Việt Minh, Việt Nam Công giáo kháng Nhật cứu quốc Hội…kêu gọi binh lính Pháp phản chiến, kêu gọi đồng bào Việt Nam ủng hộ cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn, kêu gọi đồng bào không đi lính, không nộp thóc cho Nhật, kêu gọi gia nhập Việt Minh chấn chỉnh mở rộng các đội võ trang chuẩn bị khởi nghĩa, kêu gọi nhân dân đoàn kết đánh đổ chính quyền thân Nhật, quyên góp tiền quỹ mua súng đánh Nhật…

Truyền đơn của Việt Minh tố cáo tội ác của phát xít Nhật ở Đông Dương, kêu gọi đồng bào đứng lên đánh đuổi Nhật-Pháp giành độc lập.

Ngoài ra, một số hiện vật liên quan đến hoạt động in ấn, phát hành báo chí, truyền đơn cách mạng những năm trước Cách mạng tháng Tám 1945 sẽ được đưa ra trong trưng bày này.

Với gần 200 hình ảnh, tài liệu, hiện vật quý hiếm, đặc biệt sưu tập gần 90 đầu báo, tạp chí cách mạng thời kỳ 1925-1945 hiện đang lưu giữ tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia, Bảo tàng Thái Nguyên, Bảo tàng Sơn La…, trưng bày chuyên đề “Sưu tập Báo chí cách mạng Việt Nam 1925-1945 ” giúp khách tham quan hiểu hơn về một thời kỳ biên tập, in ấn, phát hành đầy khó khăn, gian khổ của các thế hệ người làm báo; cao hơn nữa là sự hy sinh, mất mát của chính những người chiến sĩ cầm bút và biết bao quần chúng nhân dân, cơ sở cách mạng đã bảo vệ, nuôi giấu cơ quan biên tập, in ấn báo trong hoàn cảnh hiểm nguy những năm trước Cách mạng tháng Tám năm 1945.

Trưng bày sẽ khai mạc vào 10h00 ngày 28/8/2015 tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia, số 25 Tông Đản, Hoàn Kiếm, Hà Nội.

BẢO TÀNG LỊCH SỬ QUỐC GIA

1 Tràng Tiền Tel: (84.4) 38253518 Fax: (84.4) 38252853

216 Trần Quang Khải Website: www.baotanglichsu.vn

Hà Nội - Việt Nam E-mail: truyenthongbtlsqg@gmail.com

Tường Khanh

Bảo tàng Lịch sử quốc gia

Chia sẻ: