Thứ Hai, 10/02/2025
  • Tiếng Việt
  • English
  • French

Bảo tàng Lịch sử Quốc gia

Vietnam National Museum of History

16/05/2014 14:28 16880
Điểm: 3/5 (2 đánh giá)
Tranh tuyên truyền, cổ động là một trong những loại hình của mỹ thuật ứng dụng, một trong những phương tiện văn hóa nghệ thuật, đã từng tham gia vào cuộc sống xã hội; chứa đựng, phản ánh những thông tin về lịch sử, văn hóa qua từng thời kỳ lịch sử cách mạng của dân tộc. Hiện nay Bảo tàng Lịch sử quốc gia đang lưu giữ số lượng lớn tranh tuyên truyền, cổ động thuộc nhiều loại hình, gắn với lịch sử cách mạng Việt Nam, trong đó số lượng tranh thuộc giai đoạn sơ khởi của nền mỹ thuật cách mạng (1946-1954) đã lên tới gần 200 bản (gồm cả những bản vẽ mẫu).

Sưu tập tranh tuyên truyền, cổ động giai đoạn 1946-1954 phản ánh những biến cố trọng đại của lịch sử dân tộc: chấm dứt hơn 1000 năm chế độ phong kiến, gần một trăm năm chế độ phong kiến nửa thuộc địa; thể hiện những chủ trương, chính sách, đường lối của Đảng, Nhà nước; hoạt động của quân dân ta trong cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp xâm lược, kết thúc bằng chiến dịch Điện Biên Phủ lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu.

Tranh cổ động nhân dịp kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 – 7/5/2014), ấn hành năm 2014.

Nội dung, đề tài thể hiện là một trong những tiêu chí quan trọng trong việc nghiên cứu về tranh áp phích, cổ động vì mục đích của thể loại tranh này nhằm truyền đạt một nội dung thông tin với tính chất tuyên truyền tới đông đảo công chúng. Đối với một tác phẩm tranh cổ động, công chúng quan tâm đầu tiên và trước nhất đến nội dung xem tranh đó nói gì, viết gì và thể hiện điều gì.

Sưu tập tranh tuyên truyền, cổ động giai đoạn 1946-1954 được chia thành 5 chủ đề:

- Chủ đề 1: Cổ động chủ trương - phong trào.

- Chủ đề 2: Chiến đấu.

- Chủ đề 3: Tình quân dân.

- Chủ đề 4: Nêu gương điển hình.

- Chủ đề 5: Kỷ niệm ngày lễ lớn.

1 - Chủ đề 1: Cổ động chủ trương - phong trào: Đây là một chủ đề quan trọng của tranh tuyên truyền, cổ động cách mạng nói chung, cũng như giai đoạn 1946-1954 nói riêng. Các sự kiện lịch sử trọng đại, quan điểm, đường lối kháng chiến của Đảng, Nhà nước, phương pháp, biện pháp, cách thức tiến hành các bước của cuộc kháng chiến, các phong trào thi đua sản xuất, chiến đấu đều được ghi dấu trong tranh tuyên truyền, cổ động.

Chủ đề này chiếm một số lượng lớn trong sưu tập, gồm 52 bản, chia thành 4 nhóm chủ đề nhỏ:

- Hoạt động của chính quyền, đường lối kháng chiến của Đảng, Nhà nước: bao gồm 12 tranh tiêu biểu là những bức tranh với tiêu đề “Bầu cử Hội đồng nhân dân” do tỉnh Hà Tĩnh phát hành, được vẽ theo lối tranh liên hoàn vận động cho cuộc bầu cử Hội đồng nhân dân tỉnh năm 1949. Dưới mỗi tranh lại kèm một câu thơ lục bát, khuyến khích những người có tài đức ra ứng cử Hội đồng nhân dân các cấp, và kêu gọi nhân dân sáng suốt lựa chọn những người tài cao đức rộng bầu vào Hội đồng nhân dân; bức tranh “Thi hành chủ trương phát động quần chúng tích cực tham gia học tập chính sách ruộng đất của Đảng, của Chính phủ” do Ty Thông tin tuyên truyền tỉnh Bắc Kạn ấn hành. Bức tranh mô tả hình ảnh Công - Nông - Binh đứng trên đồng lúa, dưới ánh sao vàng đang đạp lên đầu lũ đế quốc, thực dân, phong kiến tay sai v.v…

Tranh “Bầu cử Hội đồng nhân dân” do Ty Thông tin Tỉnh Hà Tĩnh phát hành năm 1949.

Các tranh khác lại thể hiện chủ trương vận động toàn dân đoàn kết trong cuộc kháng chiến chống Pháp: Tranh “Cương quyết giữ vững Việt Bắc” do Ty Thông tin Lạng Sơn phát hành năm 1947, vẽ hình hai người dân tộc thiểu số, người đàn ông tay cầm súng, người phụ nữ tay cầm dao quắm, hậu cảnh là hình núi rừng, nhà sàn; tranh “Thi đua ái quốc để diệt giặc Pháp, giặc đói, giặc dốt” thể hiện cuộc vận động mọi tầng lớp nhân dân trong phong trào thi đua yêu nước. Đặc biệt là bức tranh với tiêu đề “Trường kỳ kháng chiến” do Ban Tuyên truyền tỉnh Cao Bằng phát hành, in tại Nhà máy in Việt Nam Độc Lập tháng 6-1947. Có lẽ đây là một bức tranh thể hiện đầy đủ nhất việc tuyên truyền đường lối trường kỳ kháng chiến của Đảng và Chính phủ. Tranh được vẽ theo lối liên hoàn kể chuyện với các hình vẽ đơn giản, chú thích dễ hiểu, giúp cho ai cũng hiểu được các khái niệm “chiến tranh du kích”, “trường kỳ kháng chiến”, “toàn dân kháng chiến”, “toàn diện kháng chiến”.

- Một nhóm tranh khác cũng cùng mục đích phổ biến chủ trương chính sách nhưng được cụ thể hóa, thể hiện các đề tài ở phạm vi cụ thể, chi tiết hơn, với ý nghĩa phổ biến các phương pháp, biện pháp tiến hành qua các giai đoạn của cuộc kháng chiến. Tiêu biểu là các bức tranh “Mười điều kháng chiến” vẽ mười tranh nhỏ, kèm theo lời giải thích rõ ràng, dễ hiểu, giúp cho nhân dân có thể dễ dàng hiểu được trong cuộc kháng chiến của dân tộc, mỗi một người phải làm những công việc gì: bảo mật, phòng gian, giao thông, tản cư, tăng gia sản xuất, tuyên truyền, đoàn kết…

Tranh Mười điều kháng chiến, do Ty Thông tin Lạng Sơn phát hành trong kháng chiến chống Pháp.

Các chiến dịch lớn của ta cũng là một đề tài thường xuyên được thể hiện nhằm biểu dương lực lượng, động viên toàn quân, toàn dân chuẩn bị mọi sức mạnh bước vào các cuộc chiến đấu: Bức tranh “Chuẩn bị Thu Đông” cũng được vẽ theo lối liên hoàn gồm 6 tranh nhỏ, trong đó nêu rõ cách thức, biện pháp tiến hành chuẩn bị chống lại các cuộc càn quét của giặc, nâng cao tinh thần cảnh giác, chiến đấu cho nhân dân. Tranh “Bốn công việc đề phòng” lại phổ biến chi tiết các công tác chuẩn bị phòng chống máy bay ném bom và đề phòng quân địch nhảy dù. Tranh “Toàn dân nỗ lực chuẩn bị tổng phản công 1949” phản ánh sự sôi nổi, khẩn trương của các tầng lớp nhân dân và quân đội ta trong sản xuất, tiết kiệm, rèn luyện, chiến đấu để dành được những thắng lợi to lớn…

- Động viên sản xuất, phát triển kinh tế để từng bước đẩy lùi giặc đói, dự trữ lương thực cho các chiến dịch là một trong những quan tâm ưu tiên hàng đầu của Đảng, Nhà nước trong thời kỳ này. Tranh cổ động đã phản ánh sinh động các hoạt động kinh tế, các phong trào thi đua sản xuất, thực hành tiết kiệm. Tranh “Năm Kỷ Sửu toàn dân thi đua tăng gia sản xuất để diệt giặc đói” mô tả một khung cảnh ấm no, sung túc với thóc lúa đầy bồ, cành đào khoe sắc thắm, hai người mặc áo dài gấm, hoa, sân đầy chim, gà, chó, lợn. Hay bức tranh với khẩu hiệu “Tất cả nhân vật tài lực dốc vào tăng gia sản xuất, mỗi cử tri phải làm được hai ký lô thực phẩm” phản ánh một không khí thi đua lao động khẩn trương của các tầng lớp nhân dân với các sinh hoạt cày bừa, gặt hái, quay sa kéo sợi, khâu vá, gánh gồng, hậu cảnh xa là bộ đội, dân quân đang tiêu diệt giặc Pháp…

Tranh tuyên truyền với khẩu hiệu “Tất cả nhân vật tài lực dốc vào tăng gia sản xuất, mỗi cử tri phải làm được hai ký lô thực phẩm” do Nông dân Cứu quốc Liên khu V xuất bản trong kháng chiến chống Pháp.

- Việc giáo dục lòng yêu nước, chí căm thù giặc sâu sắc, bao vây, cô lập kẻ thù là một trong những nội dung của cuộc kháng chiến toàn dân, toàn diện của ta. Những tranh phản ánh nội dung cụ thể này tuy không nhiều về số lượng nhưng cũng có nội dung hết sức phong phú. Tranh “Quyết không đi làm cho Pháp” của Ty Thông tin Quảng Hồng tả cảnh những người công nhân mỏ bị bóc lột, đánh đập trong những hầm mỏ dưới thời thuộc Pháp; tranh “Phá chính sách của địch lấy chiến tranh nuôi chiến tranh, dùng người Việt đánh người Việt” vẽ hình một gia đình đang cương quyết kháng cự lại sự lôi kéo, bắt bớ của một tên lính Pháp…

Tranh cổ động “Phá chính sách của địch lấy chiến tranh nuôi chiến tranh, dùng người Việt đánh người Việt” của tỉnh Bắc Giang phát hành trong kháng chiến chống Pháp

2 - Chủ đề Chiến đấu: Trong sưu tập này, số lượng tranh gồm có 53 bức. Qua những bức tranh này, ta có thể thấy những chiến công của quân dân ta, sự phát triển lớn mạnh cùng năm tháng của bộ đội, dân quân qua từng trận đánh, từng chiến dịch.

Trong nhóm chủ đề này, những bước đường chiến dịch của quân đội ta cùng sự trưởng thành, lớn mạnh của quân đội nhân dân với những thành tựu, chiến công chiếm số lượng nhiều nhất (30 tranh). Khí thế sôi nổi hào hùng giết giặc lập công là đặc điểm chung của nhóm tranh thuộc chủ đề này. Tranh 1068/Gy. 211 vẽ hình một anh bộ đội với áo trấn thủ, mũ sắt, tay cầm súng trường trong tư thế xung phong, hậu cảnh là đoàn quân chính quy với cờ đỏ sao vàng lớp trước lớp sau xông lên với lời kêu gọi “Các bạn thanh niên, giờ quyết liệt đã tới, lệnh tổng động viên đã ban ra, các bạn mau mau nhận lấy vinh dự chiến đấu cho tổ quốc: ghi tên tòng quân để chuyển mạnh sang tổng phản công”. Tranh 2033/Gy. 695 vẽ một anh nông dân đứng dưới bóng cờ đỏ sao vàng, trên đống lúa; tay phải cầm súng, tay trái cầm một bảng nhỏ có hai chữ i, t, vai khoác túi có chữ “hàng nội hóa”, phía sau là hình các chiến sỹ quân đội nhân dân Việt Nam - bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương, dân quân du kích, đại bộ phận xuất thân từ giai cấp nông dân với niềm tin không gì lay chuyển nổi.

Tranh cổ động do Ty Thông tin tỉnh Tuyên Quang phát hành năm 1950, cổ động thanh niên hăng hái tòng quân để thực hiện nhiệm vụ tổng phản công.

Không chỉ đề cập tới hình ảnh và chiến công của bộ đội chủ lực, quân chính quy, lực lượng dân quân du kích cũng là một đề tài phản ánh của tranh tuyên truyền, cổ động giai đoạn này. Nhóm tranh về đề tài này càng làm rõ thêm tính chất toàn dân, toàn diện của cuộc kháng chiến. Tranh “Dân quân du kích luyện tập ráo riết - Hễ giặc Tây tấn công là quyết xung phong tiêu diệt địch” mô tả những người nông dân già trẻ, trai gái đang hăng hái tập luyện, sẵn sàng cống hiến sức mình cho cuộc kháng chiến. Hoặc hai tranh nông dân Bắc Giang vẽ hình một anh nông dân mặc quần áo nâu, đầu đội nón, vẻ mặt căm hờn giơ hai cánh tay lực lưỡng ra bóp cổ một tên Pháp, tên giặc Pháp gập ngửa người về phía sau trong tư thế quằn quại, há mồm thè lưỡi, và tranh Dân quân Bắc Giang vẽ hình một dân quân tay phải giơ cao cầm một con dao găm, đâm thẳng xuống một tên Pháp đang cúi đầu, trên nền có hai chữ “căm thù”.

Nhóm tranh cổ động khác trong chủ đề này cũng có số lượng khá nhiều là những tranh phản ánh chiến công của quân dân ta trong kháng chiến: Bức tranh với tiêu đề lớn màu đỏ “Chiến thắng trên chiến trường Bắc Tây Nguyên” vẽ hình bộ đội và đồng bào các dân tộc Tây Nguyên cầm cờ đỏ sao vàng đang đứng trên bản đồ Tây Nguyên, hậu cảnh là những đoàn quân bộ đội đang đánh đuổi giặc Pháp. Hay bức tranh “Các mặt trận toàn quốc hoạt động mạnh” vẽ dải đất theo hình bản đồ Việt Nam, trên đó có các dấu son Đông Khê, Thất Khê, Lạng Sơn, Quảng Nam, với các hình ảnh bộ đội đang xốc tới tiêu diệt giặc Pháp...

Tranh tuyên truyền “Chiến thắng trên chiến trường Bắc Tây Nguyên” do Liên khu V phát hành năm 1954.

3 - Chủ đề Tình quân dân: Gồm 18 bức tranh rất thơ mộng, tình cảm và đẹp. Đây là những bức tranh giàu ý nghĩa được diễn tả với nét vẽ, khối hình đẹp, đầy tình cảm trìu mến. Đó là những hình ảnh vợ nhớ chồng, mẹ nhớ con, gia đình tiễn người thân ra chiến tuyến; hình ảnh mọi tầng lớp nhân dân thi đua hưởng ứng phong trào “mùa đông binh sỹ”, thi đua ủng hộ quân đội từ manh áo, chiếc khăn đến lương thực, thực phẩm. Ví dụ như tranh 940/Gy. 144 bố cục thành hai phần, phần bên trái có hình ảnh người chiến sỹ đang xông lên tiêu diệt địch, với dòng chữ đề “Chiến sỹ Đông Bắc thi đua giết giặc”, phần bên phải vẽ hình các tầng lớp nhân dân đang nô nức đóng góp vào quỹ tham gia kháng chiến…

Tranh cổ động “May áo trấn thủ cho bộ đội” do Ty Thông tin tuyên truyền tỉnh Tuyên Quang phát hành năm 1946.

Chiếm số lượng nhiều nhất trong nhóm hiện vật về chủ đề này là những tranh cổ động cho phong trào “Mùa đông binh sỹ”. Hình tượng quân dân được thể hiện dưới nhiều góc độ: cụ già với bộ đội, phụ nữ với bộ đội, thiếu nữ với bộ đội, các em thiếu niên nhi đồng với bộ đội. Ví dụ: Bức tranh “May áo trấn thủ cho bộ đội” diễn tả hình ảnh người chiến sỹ trong mưa rừng gió lạnh, với những câu thơ “Ai kia chăn đệm giường màn - Áo cho binh sỹ ngự màn nghĩ chưa - Sương sa lạnh tự bao giờ - Đông rồi dúng dắng đợi chờ nữa chi”. Hay bức tranh có ký hiệu 8566/Gy. 6147 với lời động viên “Hãy mang tiền, gạo, chăn, vải giúp quỹ mùa đông binh sỹ” và hình ảnh 3 người phụ nữ đang khâu áo trấn thủ. Tranh 2026/Gy. 688 vẽ hình một cô gái đang trao áo trấn thủ cho bộ đội cùng lời nói “Áo đông một chút gọi là - Tặng người chiến sỹ xông pha chiến trường”…

4 - Chủ đề Nêu gương điển hình: Đây là một trong những chủ đề sở trường của tranh áp phích, cổ động. Đây cũng là giai đoạn các phong trào thi đua yêu nước diễn ra sôi nổi và rộng khắp, các gương điển hình tiến tiến có ở khắp các lĩnh vực của đời sống xã hội. Tranh cổ động tập trung phản ánh vào các nội dung: sản xuất, chiến đấu, học tập.

Bộ tranh “Xã Đoàn Kết vượt khó khăn”, sáng tác tập thể của học sinh trường Mỹ Thuật Hà Nội (Minh Cầu, Mai Long, Dư Tá, Công Nhân, Trịnh Phòng) gồm 13 tranh theo lối kể chuyện là một bộ tranh có giá trị mỹ thuật cao, sáng tác nhằm nêu gương điển hình khắc phục mọi khó khăn của nông dân xã Đoàn Kết, quyết tâm sản xuất để góp phần vào thắng lợi chung của cuộc kháng chiến.

Tranh cổ động “Một gia đình thi đua ái quốc” do Ty Thông tin tỉnh Bắc Giang phát hành trong kháng chiến chống Pháp.

Tranh 2030/Gy. 692 vẽ theo lối liên hoàn kể chuyện gồm 20 cảnh nhỏ có đầu đề “Một gia đình thi đua ái quốc” cho thấy không khí sôi nổi thi đua lao động sản xuất, chiến đấu, học tập trong một gia đình gồm các thế hệ từ ông bà đến bố mẹ, con cháu. Tranh cũng chỉ rõ mục tiêu của thi đua yêu nước là để diệt giặc Pháp, giặc đói, giặc dốt và thực hiện đời sống mới.

Nhiều tấm gương điển hình trong chiến đấu cũng được phản ánh trong tranh cổ động: Tranh liên hoàn 1416/Gy. 371 kể về chiến công của hai đồng chí lái xe Tuận và Cơ đã mưu trí, dũng cảm đánh thắng may bay địch, bảo vệ xe và thực hiện bằng được kế hoạch vận chuyển an toàn. Tranh “Thương binh làm lựu đạn” nêu gương điển hình của các anh thương binh “tàn nhưng không phế” dù mất mát, thương tật vẫn hăng hái tham gia sản xuất lựu đạn phục vụ chiến trường.

Đi đôi với việc cổ vũ gương điển hình, việc châm biếm cái xấu cũng được thể hiện trong tranh tuyên truyền, cổ động. Tranh “Nhớ lại khuyết điểm xưa” châm biếm những thói xấu, những biểu hiện thiếu tích cực trong nền nếp kỷ luật, tác phong, ý chí chiến đấu của bộ đội.

Cũng mang nội dung đả kích, còn có tranh “Mồm Bảo Đại” gồm 4 tranh diễn tả thái độ của Bảo Đại từ thời Pháp thuộc, thời Nhật thuộc, ngày Tổng khởi nghĩa đến những ngày kháng chiến của dân tộc phê phán thái độ “lá mặt lá trái” và vai trò con rối của Bảo Đại.

Tranh cổ động do Ty Tuyên truyền văn nghệ Thái Nguyên phát hành nhằm cổ động cho phong trào sản xuất và Bình dân học vụ trong kháng chiến chống Pháp.

Bên cạnh phong trào thi đua sản xuất, chiến đấu, thi đua học tập để diệt giặc dốt cũng là đề tài phản ánh của nhiều tranh cổ động. Ví dụ như tranh có ký hiệu 14572/Gy. 11761 vẽ hình hai người phụ nữ đang bế, địu con nhỏ trong sân có đàn gà và lời thi đua “Thi đua tôi bác hai người - Tôi thách sản xuất bằng 10 ngày xưa - Nhận lời tôi thách thi đua - 3 tháng biết chữ đọc thơ cụ Hồ”. Cũng về đề tài này còn có nhiều tranh phản ánh không khí sôi nổi học tập của các tầng lớp nhân dân từ cụ già đến em nhỏ…

5 - Chủ đề Kỷ niệm ngày lễ lớn

Kỷ niệm những ngày lễ lớn là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của tranh tuyên truyền, cổ động. Số lượng tranh về đề tài này trong sưu tập không nhiều. Đáng kể là các tranh kỷ niệm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2-9. Tranh 8914/Gy. 6406 với khẩu hiệu “Cách mạng thành công muôn năm” vẽ hình chiến sỹ đồng bào dưới lá cờ đỏ sao vàng với các loại vũ khí trong tay, tiến lên phía trước, một chiến sỹ đang giơ tay vẫy gọi đoàn người, chân đạp lên lưng một tên phát xít. Tranh 1072/Gy. 215 có tiêu đề “Kỷ niệm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh độc lập 1951” là tranh liên hoàn gồm 6 tranh diễn tả những sự kiện lịch sử dồn dập từ khi Nhật đảo chính Pháp 9-3-1945 đến khi Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn độc lập tại Quảng trường Ba Đình ngày 2-9-1945.

Tranh cổ động phát hành nhân kỷ niệm Cách mạng tháng Tám (phát hành trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp).

Kỷ niệm ngày Toàn quốc kháng chiến 19-12 cũng là một chủ đề được quan tâm thể hiện. Tranh 1373/Gy. 350 gồm 13 tranh như một tập tranh kể chuyện lịch sử từ khi Toàn quốc kháng chiến đến khi quân và dân ta kết thúc chiến dịch Thu Đông 1947. Tranh 924/Gy. 133 với khẩu hiệu “19-12 kỷ niệm 2 năm Kháng chiến toàn quốc” vẽ hình bộ đội, dân quân cầm súng, gậy gộc, giáo mác dưới lá cờ đỏ sao vàng.

Ngày 23-9-1945, kỷ niệm ngày Nam Bộ kháng chiến cũng là một chủ đề được tranh cổ động phản ánh. Tranh 1644/Gy. 476 vẽ hình một phụ nữ và một chiến sỹ, người phụ nữ tay ôm bó lúa, tay giơ cao ngọn cờ; người chiến sỹ tư thế cầm súng hiên ngang, cả hai đang đạp lên những xác thù.

Tranh 1646/Gy. 478 lại lấy đề tài ngày 19-5, ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh và thể hiện các cháu thiếu niên nhi đồng đang hăng hái thi đua học tập, tăng gia sản xuất và một đoàn các em đang rước ảnh Bác trong lễ chúc thọ Bác Hồ.

Tranh cổ động do Ty Thông tin tỉnh Tuyên Quang phát hành năm 1950 nhân dịp kỷ niệm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh 19/5/1950.

Tranh 11246/Gy. 8484 phản ánh một đề tài mới mà trước đó chưa từng xuất hiện, với khẩu hiệu lớn chiếm hầu hết không gian thể hiện “Toàn dân tích cực thi đua đẩy mạnh mọi công tác, lấy thành tích hưởng ứng tháng hữu nghị Việt - Trung - Xô từ 18-1 đến 18-2-1954”, phía trên góc trái có hình ba lá cờ của Việt Nam, Trung Quốc, Liên Xô, trên nền trời có những hình chim bồ câu đang tung cánh.

Qua các chủ đề đó, ta thấy số lượng tranh của sưu tập tranh tuyên truyền, cổ động trong kháng chiến chống thực dân Pháp (1946-1954) tuy chưa nhiều nhưng nội dung thể hiện lại rất phong phú, đáp ứng được nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội. Sưu tập tranh tuyên truyền, cổ động giai đoạn 1946-1954 đánh dấu một chặng đường phát triển của văn hoá Việt Nam nói chung và của mỹ thuật nói riêng. Tranh tuyên truyền, cổ động giai đoạn này có một vị thế đặc biệt trong lịch sử của nền mỹ thuật cách mạng Việt Nam, nó đánh dấu bước chuyển mình về mặt quan điểm nghệ thuật của lớp nghệ sỹ kháng chiến.

Lê Khiêm tổng hợp

Nguồn:

- Lê Thị Thuý Hoàn, Giá trị văn hoá của sưu tập tranh áp phích, cổ động giai đoạn 1946-1954 ở Bảo tàng Cách mạng Việt Nam, H.: 2001, 94 tr.

- Bảo tàng Cách mạng Việt Nam, Nghiên cứu tư liệu hóa sưu tập tranh tuyên truyền cổ động 1945-1975 hiện lưu giữ tại Bảo tàng Cách mạng Việt Nam (Đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ), H.: 2009, 96 tr.

Bảo tàng Lịch sử Quốc gia

Chia sẻ:

Bài nổi bật

Chiếc gầu Chủ tịch Hồ Chí Minh dùng để tát nước chống hạn lưu giữ tại BTLSQG

Chiếc gầu Chủ tịch Hồ Chí Minh dùng để tát nước chống hạn lưu giữ tại BTLSQG

  • 21/06/2019 09:04
  • 8378

BTLSQG hiện đang lưu giữ rất nhiều tài liệu, hiện vật về Chủ tịch Hồ Chí Minh. Mỗi tài liệu, hiện vật, hình ảnh, là một câu chuyện sống động, chân thực về cuộc đời, sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh - một cuộc đời đã đi vào huyền thoại, gắn liền với cuộc sống chiến đấu và thắng lợi vẻ vang của nhân dân Việt Nam vì hòa bình, độc lập dân tộc và tiến bộ xã hội.

Bài viết khác

Chiếc Va li mây của chủ tịch Hồ Chí Minh

Chiếc Va li mây của chủ tịch Hồ Chí Minh

  • 14/04/2014 11:15
  • 4297

Sau 30 năm bôn ba ra đi tìm đường cứu nước và hoạt động ở nước ngoài, ngày 28/1/1941, từ Tĩnh Tây, Trung Quốc, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã về nước để trực tiếp lãnh đạo phong trào cách mạng Việt Nam. Cùng về với Bác có đồng chí Phùng Chí Kiên, Lê Quảng Ba, Đặng Văn Cáp, Thế An và đồng chí Hoàng Văn Lộc.