Kiến thức Lịch sử

17/04/2019 20:35

Nguyễn Hoàng và bước đầu tiến vào vùng Nam Trung Bộ

(Phần 1)
1. Tóm lược cuộc Nam chinh của vua Lê Thánh Tông vào khoảng thời gian 1470 – 1471 qua một số nguồn sử liệu.

25/03/2019 13:09

Sắc màu Katu

Katu (hay Cơ Tu) là một tộc người thiểu số trong 54 tộc người ở Việt Nam, có ngôn ngữ thuộc ngành Katuic, nhóm Môn - Khmer, hệ Nam Á. Người Katu sống chủ yếu ở phía bắc dãy Trường Sơn, trên địa bàn các huyện: Đông Giang, Tây Giang, Nam Giang (tỉnh Quảng Nam); Hòa Vang (thành phố Đà Nẵng); Nam Đông, A Lưới (tỉnh Thừa Thiên Huế) và một bộ phận sống ở hai tỉnh Sekong và Savanakhet của nước Cộng hòa DCND Lào.

18/03/2019 15:11

Đặc quyền pháp luật của quý tộc thời Lê Sơ qua Quốc triều hình luật

Trong giai cấp thống trị thời Lê Thánh Tông, có một tầng lớp đặc biệt quan trọng là quý tộc phong tước. Ngoài việc dựa vào thông lệ “tước dĩ thù công” được định hình từ thời “quốc sơ” (phong tước cho những anh hùng có đóng góp lớn trong các hoạt động quân sự và chính trị), tước phong còn được sử dụng để ban phong cho hoàng thân quốc thích. Có những điều khoản cụ thể trong hai cuốn sách nổi tiếng của nhà Lê là Quốc triều hình luật và Thiên Nam dư hạ tập, đây là những văn bản luật điển hình của nhà Lê Sơ. Trong đó, nêu ra những quy định cụ thể: Hoàng tộc nhà Lê Sơ không chỉ có địa vị cao trong nền chính trị, mà thê tử cũng được phong ruộng đất, hưởng bổng lộc và một loạt đặc quyền pháp lý riêng biệt.

15/03/2019 15:02

Mong ước của Chủ tịch Quốc hội Lê Quang Đạo: “Làm sao thực hiện được quyền dân chủ cao nhất của dân”

Chủ tịch Quốc hội Lê Quang Đạo gắn bó với Thủ đô Hà Nội từ những ngày Hà Nội bị thực dân Pháp khủng bố khốc liệt, đưa ánh sáng của Đề cương Văn hóa Việt Nam đến với trí thức - văn nghệ sĩ Hà Nội vào mùa thu năm 1943, sau đó, Ông đứng ra thành lập tổ Văn hoá Cứu quốc đầu tiên.

05/03/2019 15:48

Yến tiệc cung đình thời Nguyễn

Yến tiệc là phương thức người xưa đặt ra có tính chất lễ nghi, vừa để mừng một dịp tiết lễ hay một sự kiện trong thời đại nào đó, vừa để ban thưởng cho những hoàng thân quốc thích hay những bề tôi có công giúp lập vương triều phong kiến trong việc “bình hồ, trị quốc”. Với ý nghĩa đó, triều Nguyễn (1802 - 1945) ở Huế đã đặt ra nhiều yến tiệc với những lễ nghi, quy chuẩn rất phong phú và cụ thể. Sách Khâm định Ðại Nam hội điển sự lệ do Nội các triều Nguyễn biên soạn đã dành hẳn hai quyển 97 và 98 để quy định về thể thức tổ chức yến tiệc trong triều đình thời Nguyễn.

25/02/2019 15:57

Mùa xuân đi thăm hoàng cung Kyoto

Mùa xuân ở Nhật Bản bắt đầu vào lúc hoa anh đào nở, thường là cuối tháng 3 đầu tháng 4. Đây là lúc thích hợp nhất cho một chuyến du ngoạn ở Kyoto, cố đô của đất nước “mặt trời mọc”. Điểm tham quan hấp dẫn nhất ở Kyoto lúc này chính là hoàng cung Kyoto, nơi bảo lưu những giá trị tinh hoa của lịch sử và văn hóa Nhật Bản.

18/02/2019 09:32

Vài ngôi đình nổi tiếng ven sông Cầu

Đình làng là một sản phẩm của lịch sử, đình làng không phải ra đời từ thời nguyên thủy, mà như nhiều nhà nghiên cứu cho biết, nó chỉ xuất hiện ở nước ta từ khoảng thế kỷ XV. Một số nhà dân tộc học nghệ thuật thường nói rằng: đình làng đã manh nha từ thế kỷ XV, định hình vào thế kỷ XVI, phát triển vào nửa cuối thế kỷ XVII và lụi tàn dần từ thế kỷ XVIII, sang thế kỷ XIX thì bắt đầu có sự thay đổi cơ bản về nhận thức đối với bản chất.

12/02/2019 08:41

Đi tìm sự tích cành đào Xuân Đinh Hợi (1947)

Xuân Đinh Hợi (1947), lần đầu tiên, cán bộ chiến sĩ Trung đoàn Thủ đô đón xuân ở Mặt trận Liên khu I. Xuân Kỷ Hợi này (2019), người còn người mất. Trong cái nao nức, hy vọng năm mới với bao điều tốt lành, an vui, những cựu chiến binh của Liên khu I Anh hùng ôn lại kỷ niệm và họ không thể quên hình ảnh cành đào tươi thắm giữa phòng khách trong ngôi biệt thự Anh Hoa ở đầu Ngõ Gạch*. Tối 30 Tết năm ấy, các đồng chí lãnh đạo Uỷ ban Kháng chiến Liên khu I chúc Tết lãnh sự quán Anh, Mỹ, Pháp, Trung Hoa đang có mặt tại Hà Nội. Giữa khói lửa chiến tranh, cành đào Nhật Tân càng thêm tươi thắm. Đó chính là thông điệp của niền tin chiến thắng và khát vọng hoà bình của nhân dân Việt Nam.

11/02/2019 08:43

MỨT HUẾ

Trong một tiểu luận viết về văn hóa ẩm thực của xứ Huế, nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường đã chia món ăn Huế thành 10 hệ, gồm: hệ món mặn, hệ món chay, hệ cháo xúp, hệ dưa mắm, hệ nem chả, hệ bánh mặn, hệ bánh ngọt, hệ mứt, hệ món ăn làm thuốc và hệ món ăn cung đình. Trong 10 hệ ẩm thực ấy, mứt được xếp hàng thứ 8, trên cả hệ món ăn cung đình. Điều này chứng tỏ “ông hoàng bút ký” ở đất đế đô rất trọng thị mứt Huế.

29/01/2019 09:52

Lễ nghi Tết ở Huế

“Có bao nhiêu nghi lễ người Huế phải thực hành trong mỗi dịp năm mới?”. Sau một tuần trải nghiệm Tết Huế, chứng kiến rất nhiều lễ nghi, cúng kiếng diễn ra trước, trong và sau Tết ở cố đô, phóng viên Steve Burrow của tạp chí Asian Geographic đã hỏi tôi như vậy. Tôi chưa kịp trả lời thì anh hỏi thêm: “Người Huế cúng bái rất nhiều trong dịp Tết, vậy họ có còn thời gian để ăn Tết, chơi Tết?”. Quả đúng như vậy. Lễ nghi, cúng kiếng trong dịp Tết Nguyên đán ở Huế, có lẽ, nhiều hơn bất kỳ nơi nào ở Việt Nam.

Bảo tàng lịch sử Quốc gia

Vietnam National Museum of History